کتاب مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته

توضیحات
مقدمه
كتاب مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته به منظور تامین دانش جامع رفتاری جهت تدریس در مقطع كارشناسی ارشد، تهیه و تنظیم شده است. برحسب محتوای درس و صلاح‌دید استادان محترم (دكتر سیدمهدی الوانی، دكتر مهدی ایران‌نژاد پاریزی، دكتر علی رضائیان) می‌توان تمام یا بعضی از فصول آنرا بر اساس اهداف معیّن هر دوره انتخاب نمود.
از این رو بررسی و تحلیل رفتار انسان در سازمان یا موضوع رفتار سازمانی همواره در عرصة مدیریت و سازمان از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد و توان در این رشته كتب و مقالات بسیاری را به چاپ رسانده‌اند.
كتاب حاضر به بهره‌ گرفتن از تجربة سال‌ها تدریس حقیر در سطوح كارشناسی و كارشناسی ارشد تهیه، ترجمه و تنظیم شده است. فصل‌های كتاب به طریقی انتخاب شده كه مباحث نظری و كاربردی را برای خوانندگان پوشش می‌دهد. برای تحریر این فصول از كتب معتبر جهانی، به ویژه كتب جمیز گیبسون (2011)، گری‌یفین و مورهد (2014)، استافون رابنیز (2013)، گرت جونیز و جنیفر جورج (2012)، فرد لوتانز (2011)، جوزف چامپوكس (2011)، استیون مك‌شاین (2008)، و سایر كتب مرجع مهم استفاده شده است.
امروزه با توجه به عصر شتابان فناوری اطلاعات و اینترنت، امور با سرعت هر چه بیشتر به پیش می‌رود و رقابت‌ها در فضاهای كسب و كار فشرده شده است.اغلب مشتریان می‌خواهند به محصولات و خدمات با كیفیت، دسترسی سریع با كمترین هزینه داشته باشند، بنابراین، مدیران به‌طور همزمان با چالش‌های تولید محصول، سرعت، كاهش هزینه و بهبود كیفیت كه رعایت اصول اخلاقی و مسئولیت اجتماعی بر همه آنها نیز حاكم است، مواجهه می‌شوند. صرف‌نظر از اندازه و هدف‌های سازمان‌ها و فناوری مورد عمل، افراد وقتی‌كه با این چالش‌ها مواجه می‌شوند، همه تحت تاثیر قرار می‌گیرند. موفقیت یا عدم موقعیت سازمان‌ها به توانایی در میزان جذب، آموزش، انگیزش، شناخت و آگاهی افراد متخصّص بستگی دارد و انسان به عنوان عامل اصلی آن قلمداد شده است.
كتاب مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته بررسی رفتار در سازمان را به همراه آثار بی‌شماری كه برای محل كار جدید در بردارد، مصرف می‌كند. محتوای كتاب شامل مطالبی است كه نزدیك به یك دهه گذشته به ویژه در سال‌های اخیر، شاهد تحولات و تغییرات بسیار وسیعی بوده و سعی شده كه مجموعه كاملی از ایده‌ها، نظریه‌ها و فنون كاربردی این رشته از دانش بشری در اختیار خوانندگان قرار گیرد و یافته‌های جدید در مورد پیشرفت‌های علمی و فناوری مربوط به موضوع را از نظر خوانندگان این اثر جامع بگذراند.
اكنون فرصت را مغتنم می‌شمارم كه محتوای كتاب را از نظر جامع بودن و كیفیت مورد بحث قرار داده تا خوانندگان با نگاه اجمالی به اهمیّت آن آگاه شوند و در تصمیم‌گیری جهت انتخاب آن یاری نمایند.
كتاب حاضر برخوردار از شانزده فصل جامع می‌باشد كه از كُتب معتبر و از صاحب‌نظران مطرح جهانی تهیه و ترجمه شده است و در اختیار خوانندگان محترم قرار گرفته است. امید است با ارشاد و نقطه‌نظرات خود ما را در چاپ‌های بعدی یاری فرمائید.

والسلام
دكتر احمد سرداری
عضو هیات علمی دانشگاه شاهد
تیر ماه 1394

فهرست مطالب

فصل 1 عملکرد سازمانی 1
تعریف عملکرد سازمانی 4
عملکرد میکروسازمانی 4
عملکرد مزوسازمانی 5
عملکرد ماکروسازمانی 5
مباحث معاصر 6
تنوع محیط کار 6
خلاقیت یا نوآوری گروه 6
پذیرش سازمانی 7
رشد بین المللی و توسعه 7
اصول اخلاقی 7
دانش عملکردی سازمانی در امور 8
تشخیص 8
راه حل 9
عملکرد 10
ارزیابی 10
مانند یک حلال مشکلات عمل نمایید 10
بازنگری این کتاب 11
خلاصه مطالب 11
سؤالات بازنگری 12
فصل 2 مدیریت و مدیران 13
تعریف مدیریت 14
سه نوع توزیع سازمانی 14
وظیفه 15
تقسیم کار 15
سلسله مراتبی در قدرت و سلطه 15
تعریف رسمی 16
مدیریت 17
طراحی 17
عملکرد هدایت 19
وظایف مدیران ارشد 19
مشاغل مدیریتی 20
مدیران ارشد 21
مدیران میانی 21
مدیران ناظر یا سرپرست 21
مهارت‌های مدیریتی 22
وظایف مدیریتی 23
وظایف متقابل 23
وظایف اطلاعاتی 24
وظایف تصمیم‌گیرنده 24
اختلافات میان مدیران 24
ماهیت وظایف مدیریتی 26
چارچوبی چشم‌انداز‌های مدیریت 26
سالهای 1940-1890 نگرش مدیریت علمی 27
فردریک .دبلیو.تایلور (1915-1856) 27
دیگر توزیع کنندگان 29
1950-1900: رویكرد مسئولیت‌پذیری 31
هنری فایول 31
ماکس وبر (1920-1864) 31
دیگر توزیع‌گران 32
1970-1930رویكرد روابط انسانی 33
مطالعات هاثورون 33
داگلاس مک گریگور(1964-1906) 34
دیگر شركت‌كنندگان 36
محیط‌های خوشه‌ای (جمعی) آرام 38
دیگر شركت‌كنندگان 39
ابداع یا نوآوری: نگرش عملکردی مثبت سازمان (چشم‌انداز مطلوب) 39
خلاصه مطالب 42
فصل 3 مدیریت تنوع و تفاوت‌های فردی 45
سرمایه‌گذاری مبتنی بر تفاوت‌های فردی 48
انتخاب 49
آموزش 50
مهندس مجدد 50
تنوع در توانایی فیزیكی 51
تنوع در توانایی شناختی 53
ابعاد سنتی توانایی شناختی 53
ابعاد تازه‌ای از توان‌مندی‌‌های شناختی 55
تنوع در شخصیت افراد (خصوصیت ویژه هر شخص) 58
چارچوب (ساختار) Big Five 58
تنوع جمعیتی 62
ویژگی‌های حقوقی (قانونی) و سیاسی تنوع 63
ویژگی‌های رقابتی تنوع 64

فصل 4 ادراک و تصمیم‌گیری، نگرش وشخصیت 71
ادراک 72
خود ادراکی – خودشناختی 74
خود شناختی- عزت نفس - خود اظهاری 74
ادراک اجتماعی دیدگاهی در مورد دیگران 75
اجزای ادراک اجتماعی 76
فرایند اسناد 76
ارزیابی عملکرد 78
رابطه بین ادراک و تصمیم گیری فردی 78
تصمیم‌گیری در سازمان‌ها 79
مدل منطقی، عقلانیت محدود و شهود 80
تصمیم‌گیری مبتنی بر عقلانیت 80
عقلانیت محدود 80
شهود 81
تعصبات و خطاهای رایج در تصمیم‌گیری 82
اعتماد بیش از حد 82
اثر تکیه گاهی 83
تمایل به تأیید 83
خرافات یا علم 84
تمایل به دسترس پذیری 85
تشدید تعهدات 85
خطای اتکا به شانس 85
تشدید تعهدات 86
نفرین برنده 86
تعصب ادراکی 86
عوامل اثرگذار بر تصمیم‌گیری 87
تفاوت‌های فردی و قیود سازمانی 87
رفتار سازمانی در خبرها 87
گوگل و نفرین برنده 87
نگرش 88
شکل گیری نگرش 89
تغییر نگرش 89
شخصیت 91
تئوری‌های شخصیت 91
هیجان و هوش هیجانی 93
ابعاد پنجگانه‌ شخصیتی 95
انواع شخصیت 96
مرکز کنترل 96
جنبه‌های بین‌المللی ادراک، نگرش وشخصیت 98
خلاصه فصل 99
فصل 5 انگیزش در محیط کار 101
اهداف یادگیری 102
انگیزش کارکنان 102
انگیزه‌ها، محرک‌ها و عوامل برانگیختن کارکنان 103
دیدگاه سنتی (دیدگاه هرتزبرگ) 104
نظریه انگیزش مک کلند 104
انگیزش در موفقیت- برتری و موفقیت در استانداردها 105
نظریه‌های معاصر انگیزش 105
نظریه خودرأیی 106
انتخاب اخلاقی 106
انگیزه استقلال جهانی 107
اشتغال كاركنان 108
شناخت دلایل اشتغال کارکنان برای مدیریت 109
نظریه تقویت 114
نظریه تعیین هدف 109
نظریه خودکارآمدی 112
تأثیرات پیوسته اهداف و خودکارآمدی بر عملکرد 113
مقایسه و تقابل نظریه تعیین هدف و مدیریت با اهداف 114
تأثیرات پیوسته اهداف و خودکارآمدی بر عملکرد 114
تئوری انصاف 116
عدالت توزیعی و عدالت رویه‌ای 116
نظریه برابری 118
مدل انصاف سازمانی 120
عدالت توزیعی- عدالت میزان و اختصاص پاداش‌ها در میان افراد 121
نظریه انتظار 121
مفاهیم اصلی تئوری انتظار 122
ارتباط میان انتظارات و ظرفیت 122
موانع فردی و سازمانی 124
تلفیق نظریه‌های معاصر با انگیزه 126
جمع‌بندی و نقش مدیران 127
نظریه سلسله مراتبی انگیزش مازلو 129
نقش مازلو در نظریه‌های برانگیزش 130
تئوری چهار عاملی 132
چهارعامل اصلی 132
عواملی در دستیابی به اهداف 132
تحریک برای ارتباط 133
تحریک برای یادگیری 133
تحریک برای دفاع و حمایت کردن 133
ارزیابی چهار نظریه مطرح شده 134
نظریه امید به انگیزه 137
ظرفیت پیامد اصلی 138
نظریه احتمال در سطوح عملکردی 139
افزایش احتمال E به P: 139
ویژگی‌های چشم‌انداز مؤثر 141
منابع چشم‌انداز 143
ارزیابی تنظیم هدف و چشم‌انداز 143
عدالت سازمانی 143
عدالت توزیعی و نظریه برابری و عدالت 144
ارزیابی برابری و عدالت 145
تفاوت‌های فردی: حساسیت در برابری شغلی 146
عدالت رویه‌ایی 147
اصول ساختاری عدالت 147
پیامدهای عدالت رویه‌ایی 148
عدالت سازمانی در سطوح عملکردی 149
خلاصه فصل 150
سؤالات مفهومی فصل 151
سؤالات مروری بحث و بررسی فصل 152
فصل 6 رضایت‌مندی و استرس 153
تعریف رضایت‌مندی و استرس 155
استرس 156
هزینه‌های سازمانی عدم رضایت‌مندی و استرس 158
عملکرد در سطح سازمانی و فردی 158
هزینه‌های سلامت و بهداشت 159
غیبت و جابه جایی 159
شهروندی ضعیف و كاهش تعهد سازمانی 160
خشونت محل‌کار و خرابکاری 161
منابع استرس و عدم رضایت‌مندی 162
محیط فیزیکی و اجتماعی 162
تفاوت‌های فردی 164
وظایف سازمانی 165
پیچیدگی وظایف 165
فشار فیزیکی 165
معنادار بودن کار 166
نقش‌های سازمانی 167
ابهام نقش 167
تضاد نقش 167
حوزه نقش 168
حذف و کنار آمدن با نارضایتی و استرس 169
تعیین علائم عدم رضایت‌مندی و استرس 169
حذف شرایط استرس مضاعف و ناراحت‌کننده 170
مدیریت علائم نارضایتی و استرس 171
خلاصه 173
فصل 7 كارایی، انگیزش و كیفیت در طراحی شغل انگیزش در محیط کار 175
چشم‌انداز كارآیی 176
مهندسی روش‌ها 176
اندازه‌گیری شغل: مطالعات زمان و حركت 178
ارزیابی كارایی مدیران صنایع و سازمانی 179
بُعد انگیزش 180
توسعه افقی مشاغل 180
توسعه عمودی مشاغل 182
غنی‌سازی شغل جامع 184
مدل ریچارد و اولدهام هاكمن 185
ارزیابی رویكرد انگیزش 189
چشم‌انداز كیفیت 191
چرخه كیفیت 192
تیم‌های خود مدیریتی(كنترلی) 193
اتوماسیون و رباتیك (خودكار و ماشینی شدن) 194
مدیریت فرآیندها 195
ارزیابی بُعد كیفیت 195
خلاصه 197
فصل 8 وابستگی متقابل وروابط مبتنی بر نقش 199
الگوهای وابستگی متقابل و نقش‌های سازمانی 201
انواع وابستگی متقابل 202
مفاهیم مرتبط با وابستگی متقابل 203
پذیرش و ایجاد نقش 204
هنجارها و معرفت‌شناسی نقش 206
فرآیندهای برقراری ارتباط در وابستگی متقابل 209
پیام‌های ارتباطی و رسانه 209
موانع برقراری ارتباط مؤثر 211
اجتماعی کردن نقش‌های جدید 213
زن‌ها، اقلیت‌ها و فرهنگ‌های متفاوت فردی 216
اهداف و تدبیرهای اجتماعی 218
طراحی برنامه‌های اجتماعی کردن 220
کیفیت نقش روابط دربین افراد 221
عدالت و مقایسه‌های اجتماعی 221
عدالت توزیعی، رویه‌ای و تقابلی (فعل وانفعالی) 222
واکنش‌ها به بی‌عدالتی 226
مدیریت بر وضعیت‌های غیرمنصفانه 226
خلاصه 228
فصل 9 پویایی گروهی و اثربخشی گروهی 231
شکل‌گیری و توسعه گروه 233
تشکیل گروه 235
توسعه گروه 238
گروه و بهره¬وری فردی 240
آسیب‌های فرآیند 241
هم افزایی گروهی 242
گروه‌ها و تیم‌ها 244
عوامل اثربخشی تیم مرحله راه‌اندازی 245
ساختار وظیفه‌ای 245
ساختار ارتباطی 246
اندازه گروه 248
ترکیب گروه 250
تنوع وظیفه‌ای 250
تنوع شخصیت 250
تنوع جمعیتی 251
تنوع فرهنگی 251
مرزهای جداکننده: ناهمگونی همگرا 252
مدل¬های ذهنی مشترک 252
نکات اثربخشی تیم مدیریت فرآیند 253
انگیزش در گروه‌ها 253
انسجام گروهی 254
تضاد گروهی 256
خلاصه 257
مرور سؤالات 229
فصل 10 رهبری گروه‌ها و سازمانها 259
الگوی یكپارچه رهبری 262
ویژگی‌های رهبر 264
سبك‌های تصمیم‌گیری در رهبری 265
رفتار رهبران 267
رهبری متفاوت 268
رهبری نامناسب 269
شرایط ویژه‌گی‌های پیروان 270
جانشین‌های رهبری 273
تئوری‌های جامع رهبری 273
تئوری اقتضایی فیلدر 274
خلاصه 281
سوالات مروری فصل 282
فصل 11 قدرت و سیاست 283
قدرت شخصی رهبران برجسته در حوزه کسب و کار 284
قدرت و اختیار 285
قدرت میان‌فردی 286
قدرت قانونی 286
قدرت پاداش 287
قدرت اجبار 287
قدرت تخصص (خبره‌گی) 288
قدرت مرجعیت 288
نیاز به قدرت 289
قدرت ساختاری و موقعیتی 291
قدرت تصمیم‌گیری 292
قدرت اطلاعاتی 292
جریان رو به بالای قدرت 293
قدرت میان‌بخشی 294
مقابله با عدم قطعیت 295
محوریت 296
جایگزین‌پذیری 297
اطاعت در مقابل اختیار 297
راهبردها و روش‌های سیاسی 300
پژوهش در زمینه سیاست 300
مدیریت اثر بخش 302
عملکرد سیاسی 304
راهبردهای سیاسی 305
مهارت سیاسی 307
شناخت سیاسی 308
ائتلاف‌ها 309
شبکه‌های سیاسی 310
دروغگویی 311
تهدید 312
جوانب بین‌المللی قدرت و عملکرد سیاسی در سازمانها 312
موضوعات اخلاقی مربوط به قدرت و عملکرد سیاسی در سازمانها 313
خلاصه 314
بازی سیاست 315
بازی تمرد یا سرپیچی 315
بازی مقابله با تمرد یا سر پیچی 316
بازی تشکیل ائتلاف 317
بازی کارکرد مستقیم و غیرمستقیم (صف و ستاد) 317
بازی افشای اطلاعات 318
اخلاق، قدرت، و سیاست 318
خلاصه نکات کلیدی فصل 320
تحلیل موردکاوی 322
معمای‌تری 322
فصل 12 ساختن سازمان 327
ساختن سازمان 328
هماهنگی ساختاری 328
مکانیسم‌های اولیه‌ی هماهنگی 329
تطابق دو سویه 329
نظارت مستقیم 330
استانداردسازی 331
مکانیزم‌های انتخابی 332
طبقه‌بندی عملكرد سازمان335
سلسله مراتب وتمركز 338
انواع ساختار سازمانی 339
ساختارهای پیش بوروكراتیك 340
ساختارهای بوروكراتیك 341
ساختارهای ماتریسی 346
ساختارهای فرا بوروکراتیک 348
خلاصه 350
فصل 13 فناوری، محیط و طراحی سازمانی 353
مدل انطباقی ساختار سازمانی 354
اثربخشی سازمانی 355
بویل‌های ساختاری 356
تكنولوژی، محیط و ساختار سازمانی 359
اقتضائات ساختاری 359
اقتضاء چرخه حیات عصر و جایگاه توسعه 360
مراحل پیچیدگی و رسمی‌سازی 363
تكنولوژی مركزی 363
تكنولوژی مركزی (هسته‌ای) 363
فناوری‌های تولید جان وودوارد 364
تكنولوژی خدماتی تامپسون 367
اقتضائات فناوری: یكپارچگی 369
محیط خارجی 369
واحد تعامل و حل مشكل 373
احتمالات محیطی یكنواخت 376
احتمالات تغییر شكل 378
جمع‌بندی فصل 381
خلاصه بحث 381
سوالات مروری 381
فصل 14 فرهنگ، تغییر و توسعه سازمانی 383
فرهنگ سازمان 384
عناصر فرهنگ سازمان 385
قهرمانان 387
مدیریت فرهنگ سازمان 388
تغییر و توسعه سازمان 391
مقاومت در برابر تغییر 392
تحقیق عملی 394
مداخلات توسعه سازمان 397
مداخلات بین فردی 397
آموزش حساسیت 399
مداخلات گروهی 400
مشاوره فرآیند 400
توسعه گروهی 401
مداخلات درون گروهی 402
ایجاد صلح و آشتی با وساطت شخص ثالث 402
تیم‌سازی درون گروهی 403
مداخلات سازمانی 405
بازخورد نظرسنجی 406
برنامه‌ریزی سیستم باز 406
ارزیابی تغییر و توسعه سازمان 407
خلاصه 409
فصل 15 رفتار سازمانی بین‌المللی 411
ابعاد بین¬المللی 412
اجتناب‌ از شك و تردید 412
رفتارهای مردگرایی- زن‌گرایی (مرد، زن محور) 414
فرد گرایی- جمع گرایی 414
فاصله قدرت 415
گرایش¬های کوتاه و بلند مدت 416
تاثیرات رفتار سازمانی 416
تمایلات فرهنگی – چهار سناریو 417
تاثیرات سازمانی 418
تفاوت¬های فرهنگی 419
تصمیم گیری 419
انگیزه و نیروی محرکه 420
طراحی کار (شغل) 421
رهبری 424
ساختار سازمان‌ها 425
تغییرات سازمانی 425
مدیریت تفاوت¬های بین¬المللی 426
خلاصه 428
سوالات مروری 428
فصل 16 مدیریت مبتنی برشواهد: تفکر انتقادی و یادگیری پیوسته 429
تفکر منتقدانه و فرایند علمی 433
شیوه‌های دانستن 433
اهداف علم 435
اثر متقابل تئوری و داده 436
مشخصات تئوری خوب و داده‌های خوب 439
استنتاج‌های علی و معلولی 442
معیارهایی برای استنتاج علت 442
طراحی مشاهدات برای استنتاج علت 448
تعمیم‌ نتایج تحقیق 452
نمونه شرایط و زمان 452
تسهیل تعمیم 453
تعامل علم و عمل در رفتار سازمانی 455
خلاصه فصل 456
سوالات مروری 457