کتاب حقوق شهر و شهرسازی

کتاب حقوق شهر و شهرسازی
ویژه‌ی آزمون‌های نظام مهندسی رشته‌ شهرسازی
کتاب حقوق شهر و شهرسازی بر اساس آخرین تغییرات و اصلاحات قوانین و مقررات شهر و شهرسازی
جهت استفاده داوطلبان و شرکت‌کنندگان آزمون‌های شهرسازی، اساتید و دانشجویان رشته‌های شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری، مهندسان مشاور شهرسازی و کنشگران و ذی‌نفعان مدیریت شهری می‌باشد.
محتوای کتاب شامل
تعاریف، مفاهیم و اصطلاحات
تشکیلات شهرسازی و معماری مدیریت شهری و شهرسازی
انواع طرح‌های توسعه شهری محدوده‌ها و حریم شهری
تقسیمات کالبدی شهرها کاربری‌های اراضی شهری
تراکم‌های شهری و شهرسازی آماده‌سازی اراضی شهری
تفکیک و پروانه‌های ساختمانی شهر و شهرداری
مسکن شهرسازی و آپارتمان‌ها
حقوق شهروندی به انضمام قوانین و مقررات مربوطه
فهرست مطالب کتاب حقوق شهر و شهرسازی:
مقدمه
فصل اول / تعاریف، مفاهیم و اصطلاحات
۵-۱-تعاریف و مفاهیم شهر و شهرسازی
۵-۲-اصطلاحات اداری
۵-۳-مفاهیم حق، حقوق و قانون
فصل دوم / تشکیلات شهرسازی و معماری ایران
۲-۱-تأسیس وزارت آبادانی و مسكن
۲-۲-تغییر نام وزارت آبادانی و مسكن
۲-۳-تأسیس سازمان عمران اراضی
۲-۴-تأسیس سازمان زمین شهری
۲-۵-تشکیل وزارت راه و شهرسازی
۲-۶-تأسیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران
۲-۷-وظایف شورای عالی شهرسازی و معماری ایران
۲-۸-قانون تأسیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، مصوب ۲۲/۱۲/۱۳۵۱. ۲۲
فصل سوم / مدیریت شهری و شهرسازی
۳-۱-پیشینه مدیریت شهری در ایران
۳-۲-تحولات شهرسازی معاصر ایران
۳-۳-عناصر مدیریت شهری در سطح ملی
۱-وزارت کشور
۲-سازمان شهرداری‌های كشور
۳-وزارت راه و شهرسازی
۴-رابطه وزارت راه و شهرسازی با شهرداری‌ها
۵-شورای عالی شهرسازی و معماری ایران
۶-سازمان برنامه و بودجه
۷-مجلس شورای اسلامی
۸-هیأت دولت
۳-۴-عناصر مدیریت شهری در سطح محلی
۳-۴-۱-شهرداری
رئوس وظایف شهرداری‌ها بر اساس ماده۵۵ قانون شهرداری‌ها ‌مصوب ۱۳۳۴.
وظایف شهرسازی شهرداری‌ها
درجه شهرداری‌های ایران
عوامل مؤثر بر ضعف عملکرد شهرداری‌ها
۳-۴-۲-شورای اسلامی شهر
وظایف شورای شهر
۳-۴-۳-استانداری
۱-وظایف معاونت امور عمرانی استانداری
۲-وظایف دفتر فنی، معاونت امور عمرانی استانداری‌ها
۳-وظایف دفتر امور شهری معاونت امور عمرانی استانداری‌ها
۳-۴-۴-اداره کل راه و شهرسازی استان
۳-۴-۴-۱-وظایف اداره کل راه و شهرسازی استان
۳-۴-۵-شورای شهرسازی استان
۳-۴-۶-شورای مسکن استان
۳-۴-۷-سایر عناصر مؤثر در مدیریت شهری
۳-۵-قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری، مصوب ۱۵/۰۴/۱۳۶
۳-۶-آیین‌نامه اجرائی قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری، مصوب ۲۲/۰۷/۱۳۶۳
فصل چهارم / انواع طرح‌های توسعه
۴-۱-طرح جامع سرزمین
۴-۲-طرح آمایش سرزمین
۴-۲-۱-اهداف کلی طرح آمایش سرزمین در رابطه با جامعه شهری
۴-۳-طرح كالبدی (ملی و منطقه‌ای)
۴-۴-طرح توسعه و عمران (جامع) ناحیه‌ای
۴-۵-طرح توسعه و عمران شهر و حوزه نفوذ
۴-۶-طرح‌های منطقه شهری
۴-۷-طرح جامع شهرستان
۴-۸-طرح‌ جامع شهری
۴-۸-۱-ویژگی‌های اساسی طرح جامع شهری
۴-۹-طرح‌های تفصیلی
۴-۹-۱-ضرورت تهیه طرح‌های تفصیلی
۴-۹-۲-اهداف طرح‌های تفصیلی
۴-۹-۳-تهیه طرح‌های تفصیلی
۴-۱۰-طرح‌های سیال شهری
۴-۱۱-طرح‌های موضوعی
۴-۱۲-طرح‌های موضعی
۴-۱۳-طرح‌های هادی شهری
۴-۱۳-۱-اهداف طرح‌های هادی شهری
۴-۱۳-۲-تهیه طرح‌های هادی شهری
۴-۱۴-طرح شهرهای جدید
۴-۱۵-طرح شهرك‌های مسكونی
۴-۱۶-طرح جزئیات شهرسازی
۴-۱۷-طرح‌های ویژه
۴-۱۸-طرح‌های روان‌بخشی
۴-۱۹-طرح‌های بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده
۴-۲۰-طرح‌های مرمت و احیاء
۴-۲۱-طرح هادی روستا
۴-۲۲-طرح ساماندهی فضا و سكونتگاه‌های روستایی
فصل پنجم / محدوده و حریم
۵-۱-اقدامات شهرداری در حریم شهر
۵-۲-قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرك و نحوه تعیین آنها، مصوب ۱۴/۱۰/۱۳۸۴
۵-۳-دستورالعمل اجرایی قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا
۵-۴-آیین‌نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تأسیسات در خارج از حریم شهرها
۵-۵-ضوابط حفظ حریم و اراضی مجاور راه‌ها در محـدوده استحفاظـی و حـریم شهرها، مصوب ۰۱/۰۳/۱۳۶۸
۵-۶-آیـیـن‌نـامه مـربـوط به بستر و حریم رودخانـه‌ها، مصوب ۱۱/۰۸/۱۳۷۹
۵-۷-موادی از حریم خطوط هوایی انتقال و توزیـع نیـروی بـرق، مصوب ۳۰/۰۱/۱۳۹۴
۵-۸-موادی از قانون تعیین حریم حفاظتی- امنیتـی اماكن و تـأسیسات كـشور، مصوب ۱۹/۰۵/۱۳۹۳
۵-۹-دستورالعمل نحوه مدیریت یکپارچه کاربری زمین و فضا و پایش تغییرات آن در حریم کلان‌شهرها و شهرها
فصل ششم / تقسیمات کالبدی
۶-۱-نظام سلسله مراتب شهری
۶-۱-۱-محله
۶-۱-۲-ناحیه
۶-۱-۳-منطقه
۶-۲-محله‌بندی و منطقه‌بندی شهری، ابلاغیه شماره ۱۵۶۹۴۲ مورخه ۲۳/۱۱/۱۳۹۵
۶-۲-۱-دستورالعمل محله‌بندی و منطقه‌بندی شهری
فصل هفتم / کاربری‌های اراضی شهری
۷-۱-کاربری‌های اراضی شهری
۷-۱-۲-مفاهیم و اصول منطقه‌بندی کاربری‌ها
۷-۱-۳-منطقه‌بندی کاربری‌ها
۷-۱-۴-منطقه‌بندی ارتفاعی
۷-۱-۵-دسته‌بندی کاربری‌های اراضی
۷-۱-۶-دسته‌بندی زمین‌های بایر
۷-۱-۷-مناطق شناور
۷-۱-۸-طبقه‌بندی کاربری‌های شهری
۷-۱-۹-حوزه‌بندی کاربری‌های شهری
اهداف حوزه‌بندی شهری
انواع حوزه‌بندی شهری
۷-۱-۱۰-برنامه‌ریزی كاربری اراضی شهری
۷-۱-۱۱-ارزیابی کاربری‌ها
۷-۱-۱۲-معیارهای فضایی كاربری زمین
۷-۱-۱۳-مکان‌یابی کاربری‌های شهری
۷-۱-۱۴-معیارهای منطقه‌بندی مسكونی
مکان‌یابی کاربری‌های مسکونی
اهداف اساسی كنترل كاربری مسكونی
۷-۱-۱۵-معیارهای منطقه‌بندی تجاری
۷-۱-۱۶-معیارهای منطقه‌بندی صنعتی
مکان‌یابی کاربری‌های صنعتی
۷-۱-۱۷-مکان‌یابی کاربری‌های مراكز كار
۷-۱-۱۸-مکان‌یابی کاربری‌های اوقات فراغت
۷-۱-۱۹-انواع كاربریهای شهری
۷-۲-کاربری‌های فضای سبز
۷-۲-۱-تعاریف و اصطلاحات فضای سبز
۷-۲-۲-کارکردهای فضاهای سبز
۷-۲-۳-رفیوژهای فضای سبز
۷-۲-۴-فضاهای سبز شهری
۷-۲-۵-سرانه فضاهای سبز
۷-۲-۶-مکان‌یابی فضاهای سبز
۷-۳-کاربری‌های صنعتی
۷-۳-۱-تعاریف و مفاهیم مرتبط با صنعت و خدمات شهری
۷-۳-۲-صنایع و آلودگی‌های محیطی
۷-۳-۳-اصول و مبانی منطقه‌بندی صنعتی
۷-۴-آیین‌نامه اجرایی ماده۱ قانون اصلاح لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، مصوب ۲۰/۰۴/۱۳۸۸
۷-۵-موادی از قانون حفظ کاربری اراضـی زراعـی و بــاغ‌هــا، مصوب ۳۱/۰۳/۱۳۷۴
۷-۶-مـوادی از آییـن‌نـامـه اجـرایی قـانـون اصـلاح قانـون حـفـظ كاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، مصوب ۰۲/۰۳/۱۳۸۶
۷-۷-آیین‌نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف، مصوب ۱۵/۱۲/۱۳۹۷
فصل هشتم / تراکم‌های شهری
۸-۱-تراکم و نظام کالبدی شهر
۸-۱-۲-قوانین و مقررات زونینگ
۸-۱-۳-تعاریف و مفاهیم تراکم
۱-سطح زمین Land Area (A)
۲-سطح اشغال ساختمان (Building Area)
۳-سطح زیربنا (Floor Area)
۴-ضریب سطح زیربنا (یا تراكم ساختمانی) (FAR)
۵-فضای باز (OS)
۶-فضای باز غیرسرپوشیده
۷-فضای باز سرپوشیده (COS)
۸-ضریب فضای باز (OSR)
۹-فضای باز مفید (LS)
۱۰-ضریب فضای باز مفید (LSR)
۱۱-فضای تفریحی (RS)
۱۲-ضریب فضای تفریحی (RSR)
۱۳-فضای پاركینگ ساکنان (OCS)
۱۴-ضریب پاركینگ ساکنان (OCR)
۱۵-فضای پاركینگ كل (TCS)
۱۶-ضریب پاركینگ كل (TCR)
۸-۱-۴-انواع تراکم
۱-تراكم جمعیتی (Population Density، GRD=Gross Residential Density)
۲-تراكم كلی مسكونی (Total Residential Density)
۳-تراكم ناخالص مسكونی (Gross Residential Density)
۴-تراكم خالص مسكونی (NRD=Net Residential Density)
۵-تراكم مسكونی
۶-تراكم ساختمانی (Construction FAR=Floor Area Ratio)
۸-۱-۵-روش‌های كنترل تراكم
۸-۲-منطقه‌بندی
۸-۲-۱-منطقه‌بندی تراكمی
۸-۲-۲-منطقه‌بندی ارتفاعی
۸-۲-۳-منطقه‌بندی کاربری
۸-۲-۴-رویکرد برنامه‌ای
۸-۲-۵-متغیرهای كنترل تراكم مطلوب
۸-۲-۶-رابطه بین قیمت و تراكم
۸-۳-سرانه كاربری‌های شهری
۸-۳-۱-سرانه‌های مسکونی
۸-۳-۲-سرانه‌های فضای سبز
۸-۳-۳-سرانه‌های فرهنگی
۸-۳-۴-سرانه‌های حمل و نقل
۸-۳-۵-سرانه‌های صنعتی
۸-۳-۶-سرانه‌های تجاری
۸-۳-۷-سرانه‌های آموزشی
۸-۳-۸-سرانه‌های بهداشتی درمانی
۸-۳-۹-سرانه‌های اداری
۸-۴-آستانه خدماتی کاربری‌ها
۸-۴-۱-كودكستان
۸-۴-۲-دبستان
۸-۴-۳-مدرسه راهنمایی
۸-۴-۴-مدارس فنی
۸-۴-۵-مدارس متوسطه
۸-۴-۶-بیمارستان
۸-۴-۷-میادین ورزشی
۸-۴-۸-پارك‌های عمومی و تفریحی
۸-۴-۹-کتابخانه و موزه
۸-۴-۱۰-تأسیسات بهداشتی (كشتارگاه)
فصل نهم / آماده‌سازی اراضی شهری
۹-۱-آماده‌سازی زمین
۹-۱-۱-سابقه طرح‌های آماده‌سازی
۹-۱-۲-ضرورت تهیه طرح‌های آماده‌سازی
۹-۱-۳-اصلی‌ترین هدف طرح‌های آماده‌سازی
۹-۱-۴-اهداف راهبردی طرح‌های آماده‌سازی زمین
۹-۱-۵-مطالعات مکانیابی(طرح‌های آماده‌سازی)
۹-۱-۶-تهیه طرح‌های آماده‌سازی
۹-۱-۷-محتوای طرح‌های آماده‌سازی
۹-۱-۸-طرح آماده‌سازی زمین
۹-۱-۹-پروژه‌های آماده‌سازی
۹-۲-موادی از قانون اراضی شهری، مصوب ۲۷/۱۲/۱۳۶۰
۹-۳-موادی از قانون زمین شهری، مصوب ۲۲/۰۶/۱۳۶۶
۹-۴-موادی از آیین‌نامه اجرایی قـانــون زمـیـن شـهـری، مصوب ۱۵/۰۴/۱۳۶۷
فصل دهم / تفکیک، افراز و پروانه‌های ساختمانی
۱۰-۱-تفکیک اراضی
۱۰-۱-۱-تعاریف تفکیک
۱۰-۱-۲-اهمیت كنترل تفكیك اراضی
۱۰-۱-۳-تفکیک اراضی شهری
۱۰-۱-۴-اهداف تفکیک زمین
۱۰-۱-۵-عوامل مؤثر در تفكیك اراضی
۱۰-۱-۶-ضوابط و مقررات تفکیک
۱۰-۱-۷-پیشینه تفكیك اراضی
۱۰-۱-۸-تفكیك اراضی و کاربری‌ها
۱۰-۲-الگوهای تفکیک
۱۰-۲-۱-الگوی تفکیک سنتی و مرسوم:
۱۰-۲-۲-الگوی تفکیک خوشه‌ای
۱۰-۲-۳-الگوی توسعه واحدهای برنامه‌ریزی شده
۱۰-۲-۴-اشکال و شیوه‌های تفکیک زمین
۱۰-۲-۵-معابر حاصل از تفكیك
۱۰-۲-۶-مراحل تفكیك زمین
۱۰-۲-۷-مراحل اداری تفكیك زمین
۱۰-۲-۸-آیین‌نامه تفكیك اراضی
۱۰-۲-۹-مرجع تأیید نقشههای تفکیک اراضی
۱۰-۲-۱۰-تفکیک اعیان
۱۰-۲-۱۱-تفاوت افراز و تفكیك
۱۰-۳-پروانه و شناسنامه‌های ساختمانی
۱۰-۳-۱-اهداف صدور پروانه ساختمانی
۱۰-۳-۲-طرح جامع و ضوابط پروانه ساختمانی
۱۰-۳-۳-تعیین ضوابط و مقررات حاكم بر ملك
۱۰-۳-۴-استعلام از سازمان‌های ذیربط
۱۰-۳-۵-مراحل صدور پروانه ساختمانی
۱۰-۳-۶-مرجع صدور پروانه‌های ساختمانی
۱۰-۳-۷-بازدید مأمور فنی از ملك
۱۰-۳-۸-اعتبار پروانه‌های ساختمانی
۱۰-۴-عدم خلاف و پایان ‌کار ساختمان
۱۰-۴-۱-شناسنامه ساختمان
۱۰-۵-تخلفات ساختمانی
۱۰-۵-۱-مصادیق تخلفات ساختمانی
۱۰-۵-۲-تخلفات مطابق ضوابط
۱۰-۵-۳-تخلفات خارج از ضوابط
۱۰-۵-۴-نحوه اطلاع از تخلفات ساختمانی
۱۰-۵-۵-مراحل رسیدگی به تخلفات ساختمانی
۱۰-۶-اصـلاح روش‌هـای صـدور پـروانـه ســاختمـان، گـواهـی عـدم خـلاف و پایان‌کار ساختمان در شهرداری‌ها
۱۰-۷-نحوه صدور پروانه ساختمانی
۱۰-۸-دستورالعمل صدور شناسنامه فنی ساختمان، ابلاغیه ۲۱/۰۶/۱۳۹۵
۱۰-۹-دستورالعمل تفکیک آپارتمان‌ها، مصوب ۲۰/۰۵/۱۳۸۲
فصل یازدهم / قوانین و مقررات شهرداری‌ها
۱۱-۱-موادی از قانون شهرداریها، مصوب ۱۱/۰۴/۱۳۳۴
۱۱-۲-مــوادی از قــانـــون نوسازی و عمران شهری، مصوب ۰۷/۰۹/۱۳۴۷‌
۱۱-۳-لایحة قانونی نحوة خرید و تملك اراضی و املاك برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت، مصوب ۱۷/۱۱/۱۳۵۸
۱۱-۴-قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح‌های دولتی و شهرداریها، مصوب ۲۹/۰۸/۱۳۶۷
۱۱-۵-قانون نحوه تقویم ابنیه‌، املاك و اراضی مورد نیاز شهرداریها، مصوب ۲۸/۰۸/۱۳۷۰
۱۱-۶-قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، مصوب ۰۱/۰۴/۱۴۰۱
۱۱-۷-ضـوابط و مقـررات ارتقاءکیفی سیما و منظر شهری
فصل دوازدهم / قوانین و مقررات مسکن و آپارتمان‌ها
۱۲-۱-مـوادی از قـانـون سامـاندهـی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، مصوب ۲۵/۰۲/۱۳۸۷
۱۲-۲-قانون پیش فروش ساختمان، مصوب ۱۲/۱۰/۱۳۸۹
۱۲-۳-آیین‌نامه اجرایی قانون پیش فروش ساختمان، مصوب ۰۷/۰۳/۱۳۹۳
۱۲-۴-قانون جهش تولید مسکن، مصوب ۱۷/۰۵/۱۴۰۰
۱۲-۵-موادی از قانون تملك آپارتمان‌ها، مصوب ۱۶/۱۲/۱۳۴۳
۱۲-۶-موادی از آیین‌نامه اجرایی قانون تملك آپارتمان‌ها، مصوب ۰۸/۰۲/۱۳۴۷
فصل سیزدهم / قوانین حاکمیتی
۱۳-۱-اصولی از قانون اساسی، مصوب ۱۳۵۸
۱۳-۲-موادی از قانون مدنی، مصوب ۱۸/۰۲/۱۳۰۷
۱۳-۳-موادی از قانون مجازات اسلامی، مصوب ۰۱/۰۲/۱۳۹۲
۱۳-۴-قـــانـــون مجــازات اســلامــی تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، مصوب ۰۲/۰۳/۱۳۷۵
فصل چهاردهم / حقوق شهروندان
۱۴-۱-منشور حقوق شهروندی
۱۴-۲-حقوق شهروندی در نظام اداری، مصوب ۹/۱۱/۱۳۹۵شورای‌عالی اداری
کلیدواژه منابع و مأخذ