کتاب حفاظت کاتدی: راهکارهای صنعتی برای حفاظت در برابر خوردگی

پیشگفتار (مولف)
در این کتاب، به طور کلی حفاظت کاتدی به عنوان یک فن پیشگیری از خوردگی همراه با یک پیش زمینه علمی به تفصیل شرح داده می­شود، به طوری که حفاظت کاتدی را با شیمی خوردگی، مهندسی خوردگی و مهندسی شیمی مرتبط می­سازد. علاوه بر چهارچوب نظری این پدیده، تجارب صنعتی با نمونه نشان داده می­شوند و به طور مرتب مشکلات مربوطه همراه با راهکارهای­شان توصیف می­شوند. بنابراین، امیدوارم که خواننده این کتاب را یک کتاب آموزشی تشخیص دهد و به دانش جامعی از موضوع نائل آید.
حفاظت کاتدی عملی در سال 1930 آغاز شد. اولین بار حفاظت کاتدی در خطوط لوله مواد نفتی، سپس در اسکله­ها، لنگرگاه­ها، کشتی­ها، مخازن ذخیره آب و مواد نفتی، بتن مسلح و غیره و به طور کلی در سامانه­های زیرزمینی، داخل آب و زیر آب، اجرا شد. حفاظت کاتدی فرایند تبدیل فلز آند به کاتد است و با تامین بیرونی الکترون­های مورد نیاز واکنش کاتدی، از جریان آندی جلوگیری می­کند. در این شیوه، در حالی که الکترون­های تامین شده بیرونی واکنش آندی را متوقف می­کنند و بنابراین مانع از تجزیه فلز می­شوند، سرعت واکنش­های کاتدی را افزایش می­دهند. به عبارتی دیگر، اساس فن حفاظت کاتدی، ایجاد شرایط پتانسیلی است که فلز در ناحیه ایمن باقی بماند، همان گونه که در نمودارهای پتانسیل-pH توصیف می­شود. با فراهم کردن جریان خارجی، دو روش برای تغییر پتانسیل فلز در جهت منفی وجود دارد: حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده[4] و حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان[5].
در حفاظت کاتدی به روش آند فداشونده، فلز میزبان با اتصال به یک فلز فعال­تر[6]، که تشکیل یک پیل گالوانیکی می­دهند، حفاظت می­شود و دراین‌حالت نیم پیل میزبان کاتد می‌باشد. برای جاری شدن جریان الکتریکی از طریق این پیل حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده و همچنین برای غلبه بر مقاومت مدار، باید اختلاف پتانسیل کافی بین آند و کاتد وجود داشته باشد. جریان الکتریکی گرفته شده از آند به پتانسیل مدار باز[7] آند و مقاومت مدار بستگی دارد. در این روش، آند گالوانیکی به جای فلزی که باید محافظت شود، خورده می­شود، بنابراین، طول عمر محدودی دارد. در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده، مقدار و اندازه آند می­تواند فقط بر پایه حداقل شدت جریان مورد نیاز برای حفاظت کاتدی تعیین شود. به طور خلاصه، پتانسیل­های خوردگی آندهای فدا شونده باید به اندازه کافی منفی باشد، ظرفیت و بازدهی آندی‌شان باید بالا باشد و آن­ها باید به طور مدام فعال بوده و غیرفعال (رویین)[8] نشوند.
در سامانه­های حفاظت کاتدی، نیمی از هزینه تاسیس اولیه، صرف خرید آندها می­شود، بنابراین، مهم است که آندها مقرون به صرفه و اقتصادی باشند. مهم است که جریان گرفته شده از آندها تا آنجا که امکان دارد بالا باشد و مقاومت آندها با گذشت زمان افزایش نیابد. از این رو، کاهش جرم به جریان گرفته شده (آمپر.سال) باید تا آنجا که ممکن است، کم باشد.
در حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، پتانسیل فلز تحت خوردگی تغییر می­کند و فلز مورد نظر با اتصال به سامانه دیگری که به وسیله الکترود ساخته شده از یک فلز نجیب (بی اثر)[9] که قطب منفی یک پیل خوردگی را می­سازد، به کاتد تبدیل می­شود. در عمل، یک جریان مستقیم[10] اعمال می­شود، قطب منفی منبع جریان به فلز و قطب مثبت آن به آند متصل می­شود. شدت جریان اعمال شده به مساحت فلزی که باید محافظت شود و خوردندگی محیط، بستگی دارد. در این روش، از آنجا که انرژی یا جریان الکتریکی به صورت خارجی تامین می­شود، آند مرجع به جای فلزی که باید محافظت شود، خورده نمی­شود؛ به هر حال، از آنجا که هر فلزی با یک پتانسیل اعمالی، کمتر یا بیشتر تجزیه می­شود، حتی با دوام­ترین آندهای انتخاب شده عمر محدودی دارند، اگرچه این زمان می­تواند خیلی طولانی باشد. پارامترهایی که بزرگی جریان الکتریکی را تعیین می­کنند، شامل مقاومت محیط، pH­، اکسیژن محلول، و غیره هستند. بنابراین، به جای تنظیم جریان، معمولاً کنترل پتانسیل، روشی است که ترجیح داده می­شود. در حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، برای آندهایی مانند پلاتین (Pt) و تیتانیم (Ti) موضوعاتی مانند محل آندها، اتصالات و اتلاف­های پتانسیل در اتصالات، می­بایست مد نظر قرار گیرد. افزون بر این، برای پایش موفق سامانه، محل اندازه­گیری پتانسیل باید به طور دقیقی انتخاب شود.
در مورد، توزیع غیریکنواخت جریان الکتریکی و همچنین حفاظت بیش از حد[11]، در کاتد گاز هیدروژن متصاعد می­شود و اغلب به دلیل اینکه اتم­های هیدروژن به درون فلز نفوذ می­کنند، به تردی هیدروژنی[12] منجر می­شود. به عنوان مثال، اگر به دلیل قرارگیری بسترهای آندی در نزدیکی راه آهن، جریان اعمالی یک جریان سرگردان باشد، ممکن است حفاظت کاتدی بی­فایده باشد. پتانسیل مدار در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده معمولاً پایین است، بنابراین آن­ها در زمین­هایی با مقدار مقاومت بالا نمی­توانند به کار برده شوند، مگر اینکه از آند گالوانیکی با پتانسیل بالا استفاده شود. علی القاعده، آن­ها در زمین­هایی با مقاومت تا ohm.cm 5000 به کار می­روند. از طرف دیگر، مقدار مقاومت بالای زمین برای سامانه­های حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، مشکلی ایجاد نمی­کند، برای نمونه با کاهش مقاومت بستر آندی[13]، جریان الکتریکی به شدت­های دلخواه تنظیم می­شود.
حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده، به لحاظ نصب و کاربرد خیلی ساده است. افزون بر این، اگر بعدها جریان الکتریکی بیشتری لازم شود، آند بیشتری را می­توان نصب کرد. از طرف دیگر، برای سامانه­های حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، شدت جریان الکتریکی به ظرفیت دستگاه ترانس/رکتیفایر[14] بستگی دارد، همچنین مقاومت بستر آندی نمی­تواند در طول زمان بهره­برداری کاهش داده شود. در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده، ممکن نیست که به صورت دستی شدت جریان آندی را تنظیم کرد، آندهای گالوانیکی سطح جریان مورد نیاز را به طور خودکار تنظیم می­کنند، وقتی جریان الکتریکی بیشتری نیاز باشد، پتانسیل سازه کاهش می­یابد، افزایش اختلاف پتانسیل بین آند و کاتد به جریان دریافتی بیشتری از آند منجر می­شود. در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، تغییرات در مقدار جریان الکتریکی اعمالی باید به صورت دستی انجام شود یا سامانه برای انجام تغییرات مورد نیاز که پتانسیل حفاظت از حد معینی کمتر نشود، به حالت خودکار قرار داده شود. در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده، تجزیه فلز به دلیل اعمال پتانسیل­های بالا در مجاورت آند دیده نمی­شود، در حالی که این موضوع در سامانه حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان رخ می­دهد. از آنجا که پتانسیل­های آند-زمین پایین هستند، اثرات تداخل در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده قابل چشم پوشی است، در حالی که اثرات تداخل ممکن است در سامانه­های حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان، در اطراف بسترهای آندی و در تقاطع خطوط لوله­ای که به صورت کاتدی حفاظت می­شوند با آن­هایی که محافظت نمی­شوند، رخ دهد.
هزینه واحد جریان تامین شده به وسیله حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده بیشتر از حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان است، به این ترتیب، برای خطوط لوله­ای که جریان الکتریکی بالایی نیاز دارند، حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده ترجیح داده نمی­شود. هزینه اولیه اجرای سامانه حفاظت کاتدی به روش اعمال جریان بیشتر از سامانه حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده است؛ به هر حال، حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده فقط در جایی که تولید برق ممکن نیست، قابلیت کاربرد دارد. در حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده از آنجا که آندهای گالوانیکی منبع جریان مورد نیاز هستند، به منبع جریان الکتریکی خارجی نیازی نیست.



[1] Furkan Ali
[2] Zehra Nur
[3] Ishik University
[4] Sacrificial anode cathodic protection
[5] Impressed current cathodic protection
[6] More active metal
[7] Open circuit potential
[8] passive
[9] Noble metal
[10] Direct current
[11] Overprotection
[12] Hydrogen embrittlement
[13] Anode bed
[14] Transformer/rectifier unit

فهرست مطالب
فصل 1 خوردگی مواد 1
1.1 فرسودگی یا خوردگی مواد سرامیکی
1.2 فرسودگی یا پوسیدگی پلیمرها
1.3 خوردگی یا فرسودگی فلزات
1.3.1 آهن، فولاد و فولاد ضد زنگ
1.3.2 آلومینیم و آلیاژهای آن
1.3.3 منیزیم و آلیاژهای آن
1.3.4 مس و آلیاژهای آن
1.3.5 نیكل و آلیاژهای آن
1.3.6 تیتانیم و آلیاژهای آن
1.3.7 سرب و آلیاژهای آن
1.3.8 خوردگی آلیاژهای كامپوزیتی (برای مثال قوطی قلع)
فصل 2 عوامل مؤثر بر خوردگی
2.1 ماهیت فلز
2.1.1 موقعیت در سری گالوانیکی
2.1.2 نسبت سطح آند و کاتد
2.1.3 خلوص فلز
2.1.4 حالت فیزیکی فلز
2.1.5 غیرفعال (رویین) شدن و غیرفعال (رویین) کردن
2.1.6 ماهیت محصول خوردگی
2.1.7 ماهیت فیلم اکسایش
2.2 ماهیت محیط خوردگی
2.2.1 اثر دما
2.2.2 غلظت اکسیژن محلول و تشکیل پیل‌های غلظتی اکسیژن
2.2.3 ماهیت الکترولیت
2.2.4 حضور یون­های خورنده
2.2.5 سرعت جریان سیال
2.2.6 رطوبت
2.2.7 اثر pH
2.2.8 وجود ناخالصی­ها در جو
فصل 3 مكانیسم‌های خوردگی
3.1 خوردگی شیمیایی مستقیم یا خوردگی شیمیایی یا خشک
3.1.1 خوردگی اکسایش
3.1.2 خوردگی به وسیله گازهای دیگر
3.1.3 خوردگی فلز مذاب
3.2 خوردگی الکتروشیمیایی یا آبی یا خیس
3.3 تفاوت خوردگی شیمیایی و الکتروشیمیایی
فصل 4 انواع خوردگی
4.1 خوردگی یکنواخت
4.1.1 خوردگی اتمسفری
4.1.2 خوردگی در آب
4.1.3 خوردگی زیرزمینی یا خوردگی در خاک
4.1.4 خوردگی در دمای بالا
4.2 خوردگی غیریکنواخت
4.2.1 خوردگی گالوانیکی
4.2.2 خوردگی شیاری
4.2.3 خوردگی حفره­ای
4.2.4 جدایش انتخابی یا خوردگی انتخابی
4.2.5 خوردگی رشته­ای
4.2.6 خوردگی فرسایشی
4.2.7 خوردگی حبابی
4.2.8 خوردگی سایشی
4.2.9 خوردگی تنشی
4.2.10 خوردگی مرزدانه­ای
4.2.11 تردی قلیایی
4.2.12 تردی هیدروژنی
4.2.13 خوردگی خستگی
4.2.14 خوردگی اصطکاکی
4.2.15 خوردگی جریان سرگردان و خوردگی تداخلی
4.2.16 خوردگی خط آب
4.2.17 خوردگی میكروبی یا خوردگی زیستی
فصل 5 ترمودینامیك خوردگی
5.1 انرژی آزاد گیبس (∆G)
5.2 غیرفعال (رویین) شدن
5.3 نمودارهای پوربه
5.3.1 ناحیه ایمن
5.3.2 نواحی خوردگی
5.3.3 ناحیه غیرفعال (رویین) شدن
5.4 تعادل خوردگی و جذب سطحی
5.5 پیل­های خوردگی غلظتی
5.6 قطبش
5.6.1 قطبش فعالسازی
5.6.2 قطبش غلظتی
5.6.3 قطبش اُهمی
5.7 منحنی­های قطبش

فصل 6 پیشگیری و حفاظت از خوردگی
6.1 طراحی مناسب
6.2 انتخاب مواد
6.2.1 خلوص مواد شیمیایی در محیط
6.2.2 غلظت‌های الکترولیت
6.2.3 ماهیت الکترولیت
6.2.4 اثر محصولات خوردگی
6.2.5 تغییرات دما
6.2.6 وجود اکسیژن
6.2.7 پیل­های غلظتی اکسیژن
6.2.8 اثرات تداخل
6.3 پوشش­های محافظ
6.3.1 فیلم­های اکسید محافظ و غیرفعال (رویین) کردن
6.3.2 پوشش‌ها با فلزات، آلیاژها یا مواد رسانا
6.3.3 پوشش با مواد معدنی که عایق هستند
6.3.4 پوشش با مواد آلی که عایق هستند
6.4 تغییر عوامل محیطی که خوردگی را تسریع می­کنند
6.4.1 کاهش خورندگی محلول
6.4.2 بازدارنده­ها
6.4.3 حذف فعالیت گالوانیکی
6.5 تغییر ویژگی­های الکتروشیمیایی سطح فلز
6.5.1 حفاظت کاتدی
6.5.2 حفاظت آندی
فصل 7 هزینه خوردگی
7.1 اقدامات پیشگیرانه خوردگی
7.2 محصول از دست رفته به دلیل از سرویس خارج شدن ماشین آلات
7.3 کاهش تولید به دلیل نشتی­ها
7.4 آلودگی محصول
7.5 هزینه­های تعمیرات
7.6 اقدامات حفاظتی بیش از حد
فصل 8 حفاظت كاتدی
8.1 سامانه‌های حفاظتی كاتدی به روش آند فدا شونده
8.2 سامانه‌های حفاظت كاتدی به روش اعمال جریان
8.3 جریان مورد نیاز حفاظت كاتدی
8.4 اثر پوشش بر حفاظت كاتدی
8.5 اثر غیرفعال (رویین) شدن بر حفاظت كاتدی
8.6 سامانه‌های حفاظت كاتدی خودكار
8.7 معیارهای حفاظت كاتدی
8.7.1 معیار 850mV-
8.7.2 معیار جابجایی پتانسیل 300mV
8.7.3 معیار جابجایی پتانسیل mV 100
8.7.4 نقطه آغاز ناحیه تافل
8.8 قابلیت اطمینان معیار حفاظت كاتدی
8.9 اثرات تداخل سامانه‌های حفاظت كاتدی
8.9.1 تداخل آندی
8.9.2 تداخل كاتدی
8.9.3 موارد تداخل ویژه
8.10 معیارهای پروژه‌های حفاظت كاتدی
8.11 هزینه حفاظت كاتدی
8.12 مقایسه سامانه­های حفاظت كاتدی
فصل 9 سامانه‌های حفاظت كاتدی به روش آند فداشونده یا گالوانیكی
9.1 پتانسیل‌های آندی و قطبش آندی
9.2 جریان الکتریکی مورد نیاز حفاظت کاتدی گالوانیکی
9.3 ظرفیت جریان آندی و بازدهی جریان آندی
9.4 عمر یك آند
9.5 حداقل تعداد آندهای گالوانیکی
9.6 آندهای گالوانیکی مورد استفاده رایج
9.6.1 آندهای منیزیم
9.6.2 آندهای روی
9.6.3 آند آلومینیوم
9.7 اندازه‌گیری عملكرد آندهای گالوانیك
9.7.1 تركیب شیمیایی
9.7.2 دوام مكانیكی
9.7.3 مقاومت الكتریكی
9.7.4 آزمون‌های الكتروشیمیایی
9.8 بسترهای آند گالوانیک
9.8.1 مواد پر کننده بستر آندی
9.8.2 مقاومت بستر آندی
9.9 پروژه‌های حفاظت كاتدی به روش آند فدا شونده
9.10 نگهداری و تعمیرات سامانه‌های حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده
9.10.1 پتانسیل خط لوله/زمین پایین
9.10.2 كاهش تولید جریان آندی
فصل 10 سامانه‌های حفاظت كاتدی به روش اعمال جریان
10.1 دستگاه T/R
10.1.1 بازده دستگاه T/R
10.1.2 دستگاه T/R با پتانسیل ثابت
10.1.3 نصب دستگاه T/R
10.1.4 مشخصات فنی دستگاه T/R
10.2 انواع آندها
10.2.1 آندهای گرافیتی
10.2.2 آند آهن-سیلیكون
10.2.3 آندهای سرب-نقره
10.2.4 آندهای تیتانیم با پوششی از پلاتین
10.2.5 آندهای تیتانیم با پوششی از اکسیدهای فلزی
10.3 مقاومت بستر آندی
10.4 انواع بسترهای آندی
10.5 سطح مقطع كابل
10.6 پروژه‌های حفاظت كاتدی به روش اعمال جریان
10.7 تعمیر و نگهداری سامانه حفاظت كاتدی به روش اعمال جریان
10.7.1 اندازه‌گیری‌های دوره‌ای و کنترل‌های کل سیستم
10.7.2 اندازه‌گیری‌های دوره‌ای و کنترل‌های دستگاه T/R
10.7.3 مشکلات معمول
فصل 11 خوردگی و پیشگیری از خوردگی سازه‌های بتنی
11.1 تركیب شیمیایی بتن
11.2 واكنش‌های خوردگی بتن
11.3 عوامل موثر بر سرعت خوردگی سازه‌های بتنی مسلح
11.3.1 اثر تركیب بتن
11.3.2 اثر اكسیژن
11.3.3 اثر رطوبت
11.3.4 اثر دما
11.3.5 اثر pH
11.3.6 اثر كلریدها
11.3.7 اثر یون‌های منیزیم
11.4 اندازه‌گیری‌های خوردگی در سازه‌های بتنی مسلح
11.4.1 روش‌های عینی
11.4.2 اندازه‌گیریهای کاهش وزن
11.4.3 نمودارهای پتانسیل
11.4.4 منحنیهای قطبش
11.5 پیشگیری از خوردگی بتن مسلح
11.5.1 به وسیله پوشش‌ها
11.5.2 به وسیله بازدارنده‌ها
11.5.3 به وسیله حفاظت كاتدی
فصل 12 حفاظت كاتدی فولادهای بتن مسلح
12.1 جریان الکتریکی مورد نیاز برای حفاظت کاتدی سازه‌های فولادی
12.2 معیارهای حفاظت كاتدی
12.2.1 معیار پتانسیل 770mV -
12.2.2 معیار جابجایی پتانسیل 300mV
12.2.3 معیار جابجایی قطبش100mV
12.3 تعیین پتانسیل حفاظت
12.4 روش‌های حفاظت كاتدی فولادهای بتن مسلح
12.4.1 به وسیله آندهای آهن-سیلیكون
12.4.2 به وسیله آندهای قفسی پلیمری رسانا
12.4.3 به وسیله آندهای مشبک تیتانیم با پوششی از اکسیدها
12.4.4 به وسیله رنگ‌های رسانا
12.5 حفاظت کاتدی لوله‌های بتنی پیش تنیده (فشرده) با فولاد
فصل 13 خوردگی در صنعت نفت
13.1 اسید هیدروكلریك (HCl) و كلریدها
13.2 گاز هیدروژن (H2)
13.3 سولفید هیدروژن (H2S) و دیگر تركیبات گوگرد
13.4 اسید سولفوریك (H2SO4)
13.5 فلورید هیدروژن (HF)
13.6 دی اكسیدكربن (CO2)
13.7 اكسیژن محلول (O2) و آب (H2O)
13.8 اسیدهای آلی
13.9 تركیبات نیتروژن (N2) و آمونیاك (NH3)
13.10 فنول‌ها
13.11 اسیدفسفریك (H3PO4)
13.12 سود سوزآور (NaOH)
13.13 جیوه
13.14 كلرید آلومینیوم (AlCl3)
13.15 باكتریهای كاهنده سولفات (SRB)
فصل 14 خوردگی در سیستم‌های خط لوله
14.1 لوله‌های ساخته شده از آهن و آلیاژهای آن
14.1.1 لوله‌های چدنی
14.1.2 لوله‌های چدنی نرم
14.1.3 لوله‌های فولادی
14.2 سیستم‌های خطوط لوله نفت خام و مواد نفتی
14.3 سیستم‌های خط لوله آب
14.3.1 خطوط لوله آب ساخته شده از آهن و فولاد
14.3.2 خطوط لوله آب گالوانیزه
14.3.3 خطوط لوله آب ساخته شده از مس
14.3.4 خطوط لوله آب ساخته شده از برنج
فصل 15 حفاظت كاتدی سیستم‌های خط لوله
15.1 اندازه‌گیری مقاومت ویژه زمین
15.2 اندازه گیری پتانسیل
15.2.1 پتانسیل اکسایش-کاهش زمین
15.2.2 پتانسیل ایستا و پتانسیل خاموش و روشن
15.2.3 اندازه‌گیری پتانسیل خط لوله/زمین
15.3 تعیین نواقص پوشش بر اساس اندازه‌گیری پتانسیل
15.3.1 تعیین نواقص پوشش بر اساس اندازه‌گیری پتانسیل خط لوله/زمین
15.3.2 تعیین نواقص پوشش بر اساس روش پیرسون
15.4 اندازه‌گیری پتانسیل در امتداد خط لوله
15.4.1 روش کابل طویل
15.4.2 روش الکترود دوتایی
15.5 تعمیر و نگهداری سامانه‌های حفاظت کاتدی خطوط لوله
15.6 ایستگاه‌های اندازه‌گیری
15.6.1 ایستگاه­های اندازه­گیری منظم STP
15.6.2 ایستگاه‌های اندازه‌گیری جریان ATP
15.6.3 ایستگاه‌های اندازه‌گیری آندهای گالوانیک SATP
15.6.4 ایستگاه‌های اندازه‌گیری فلنج عایقی SIF
15.6.5 ایستگاه‌های اندازه‌گیری پتانسیل معادل EPC
15.6.6 ایستگاه‌های اندازه‌گیری CTP
15.7 الکتریسیته ساکن و جلوگیری از آن
15.8 حفاظت کاتدی خطوط توزیع سوخت فرودگاه
15.9 حفاظت کاتدی خطوط لوله آب
فصل 16 خوردگی و حفاظت كاتدی مخازن ذخیره نفت خام و مواد نفتی
16.1 حفاظت کاتدی سطوح داخلی مخازن ذخیره نفت خام
16.1.1 پیشگیری از خوردگی
16.1.2 حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده
16.1.3 جریان مورد نیاز حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده
16.1.4 مشکلات حفاظت کاتدی مخازن ذخیره
فصل 17 خوردگی و حفاظت كاتدی سازه‌های فلزی در آب دریا
17.1 عوامل موثر بر سرعت خوردگی سازه‌های فلزی در آب دریا
17.1.1 اثر مقاومت بر خوردگی در آب دریا
17.1.2 اثر pH بر خوردگی در آب دریا
17.1.3 اثر دما بر خوردگی در آب دریا
17.1.4 اثر غلظت اکسیژن محلول
17.1.5 اثر سرعت سیال
17.2 حفاظت کاتدی سازه‌های فلزی در دریا
17.2.1 جریان الکتریکی مورد نیاز حفاظت کاتدی
17.2.2 معیارهای حفاظت کاتدی
17.3 حفاظت کاتدی کشتی‌ها
17.3.1 رنگ‌آمیزی کشتی‌ها
17.3.2 حفاظت کاتدی کشتی­ها به روش آندهای فدا شونده
17.3.3 حفاظت کاتدی کشتی­ها به روش اعمال جریان
17.3.4 دستورالعمل­های عمومی درباره حفاظت کاتدی کشتی­ها
17.4 حفاظت کاتدی اسکله با آندهای گالوانیکی
فصل 18 حفاظت كاتدی مخازن آب آشامیدنی
فصل 19 خوردگی و جلوگیری از خوردگی دیگ‌های بخار
19.1 خوردگی دیگ‌های بخار
19.2 پیشگیری از خوردگی دیگ‌های بخار
19.2.1 گاززدایی
19.2.2 بهسازی شیمیایی
فصل 20 خوردگی و پیشگیری از خوردگی سامانه‌های زمین گرمایی
20.1 خوردگی سامانه‌های زمین گرمایی
20.2 پیشگیری از خوردگی در سامانه‌های زمین گرمایی
مراجع