در گذار از دوران پیشامدرن به مدرن، جامعهی ایران در سطوح مختلف دگرگون شد. در طی این گذار، «سرحدّات» به «مرز» بدل شد، «قلمرو جغرافیایی» شکل گرفت؛ و همزمان با تغییرات مذکور، اِعمال حاکمیت سیاسی از حالت دولت مستعجل فراتر رفت و دولت مدرن به معنای اخَص کلمه، تشکیل شد. ساختاری ایستا و باثبات که درون آن، برای نسختین بار، ضمن تمرکز انحصاری اِعمال جبرِ مشروع در سرزمین، امکان دخالتگری مؤثر در قلمرو حاکمیت فراهم شد.