کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون‌های نظام مهندسی

کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی معماری طراحی
کتاب مبانی طراحی معماری یکی از منابع مهم آزمون نظام مهندسی معماری طراحی است، متن زیر قسمت‌هایی از مقدمه مولف ” کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی ” می‌باشد که به اختصار آمده است.
♦ تلفیق خلاقیت هنری با طراحی معماری برای خلق فضای زیباتر:
طراحی معماری متاثر از عوامل مختلف از جمله استانداردهای فنی می‌باشد که به وسیله خلاقیت هنری در کنار هم قرار گرفته و فضایی زیبا را خلق می‌کنند که کاملا عملکردی می‌باشد. در واقع یک اثر معماری زمانی زیبا خواهد بود که تمام عناصر، سطوح و خطوط تشکیل دهنده آن مبتنی بر منطق عملکردی باشد.
♦ ضعف دانشگاه‌ها در تبیین مبانی طراحی معماری به صورت کاربردی:
در آموزش‌های دانشگاهی توجه به جنبه‌های علمی و فنی از جمله رعایت استانداردها چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد لذا طرح‌های معماری مهندسین پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه در اغلب موارد به دلیل عدم رعایت استانداردها، کابردی نمی باشد. با توجه به اینکه در انجام فعالیت‌های حرفه‌ای رعایت اصول فنی و استانداردهای مقررات ملی برای مهندسین امری الزامی است لذا مهندسین پس از فارغ التحصیلی دچار چالش‌های فراوانی در یادگیری و بکارگیری این الزامات می‌باشند و در نهایت نیز تسلط کامل و درستی به این الزامات نخواهند داشت.
♦ ویژگی‌های کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی
با توجه به تجربه چندین ساله تدریس و فعالیت در زمینه طراحی، نظارت و اجرای پروژه‌های ساختمانی، در ” کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی ” سعی شده است روش پیاده سازی الزامات در طرح‌های معماری بصورت کاربردی و با زبان ساده بیان گردد.
♦ کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی مشتمل بر هفت فصل و سه پیوست می‌باشد:
۱-فصل اول در خصوص تعاریف و واژگان مرتبط با طراحی معماری توضیح داده شده است.
۲-فصل دوم به مبانی اولیه از جمله سطح اشغال و غیره پرداخته شده است مطالب این فصل شامل الزامات بیرونی ساختمان می باشد.
۳-فصل سوم به الزامات داخلی ساختمان، خصوصا فضاهایی که عموما بعنوان مشاعات محسوب می‌گردد پرداخته شده است.
۴-فصل چهارم به الزامات اختصاصی تصرف‌ها از جمله تصرف‌های اختصاصی پرداخته شده است. عرصه‌بندی فضاها، استانداردهای ابعادی و سلسله مراتب دسترسی به فضاهای مختلف ساختمان در این فصل تشریح شده است.
۵-فصل پنجم به نظام سازه‌ای و اصول جانمایی عناصر سازه‌ای پرداخته شده است.
۶-فصل ششم مربوط به اصول ترسیمی پلان‌های معماری می‌باشد در این فصل نحوه ترسیم پلان‌ها، مقاطع و نما و غیره شرح داده شده است و علائم و استانداردهای ترسیمی بیان شده است.
۷-فصل هفتم تمام پلان‌ها و مقاطع یک نمونه موردی مورد تحلیل قرار گرفته است و استانداردهای لازم الاجرا مربوط به هر قسمت بیان گردیده است.
پس اتمام فصول، توضیحات تکمیلی مربوط به هر بخش از ساختمان از جمله بازشوها، نما و غیره در قالب پیوست‌ها بیان گردیده است.
فهرست مطالب کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی
فصل اول: تعاریف
۱-۱- مقدمه
۱-۲- تعاریف واژگان
فصل دوم: مبانی و الزامات استاندارها
۲-۱- انواع زمین
۲-۱-۱- زمین شمالی
۲-۱-۲- زمین جنوبی
۲-۱-۳- زمین شرقی
۲-۱-۴- زمین غربی
۲-۲- ضریب سطح اشغال
۲-۳- تراکم ساختمانی
۲-۴- مساحت کف (سطح اشغال)، ناخالص
۲-۴-۱- محدودیت تعیین شده برای مساحت کف . . .
۲-۵- محاسبه مساحت‌ها واحد آپارتمانی
۲-۶- ارتفاع ساختمان
۲-۶-۱- ارتفاع سازه
۲-۶-۲- ارتفاع ساختمان
۲-۶-۳- محدودیت ارتفاعی تعیین شده برای ساختمان
۲-۷- محاسبه کد ارتفاعی طبقات
۲-۸- الزامات پیش‌آمدگی‌های ساختمان
۲-۸-۱- پیش آمدگی در معابر عمومی
۲-۹- پخ
۲-۱۰- الزامات نمای ساختمان
۲-۱۰-۱- نمای شیشه‌ای
۲-۱۰-۲- نمای شیشه‌ای پیوسته
۲-۱۰-۳- نمای خشک
۲-۱۰-۴- پیش آمدگی اجزای نما
فصل سوم: الزامات عمومی ‌فضاهای ساختمان
۳-۱- ورودی نفررو
۳-۱-۱- پله ورودی
۳-۱-۲- جک حمل صندلی چرخ‌دار
۳-۱-۳- شیبراه دسترسی به ساختمان
۳-۱-۴- الزامات حریق در شیبراه
۳-۲- پارکینگ (فضای توقفگاه) وسایل نقلیه در ساختمان
۳-۲-۱- ورودی پارکینگ
۳-۲-۲- رمپ خودرو
۳-۲-۳- اندازه‌های توقفگاه (پارکینگ)
۳-۳- راه پله، آسانسور و لابی
۳-۳-۱- راه پله
۳-۳-۲- لابی
۳-۳-۳- آسانسور
۳-۴- درها
۳-۴-۱- درها واقع در راه خروج
فصل چهارم: الزامات اختصاصی ساختمان‌های مسکونی
۴-۱- استقرار فضاها در واحد مسکونی . . .
۴-۲- ورودی
۴-۳- راهروها
۴-۴- فضاهای اقامتی چند منظوره
۴-۴-۱- نشیمن
۴-۴-۲- پذیرایی
۴-۴-۳- نهار خوری
۴-۵- اتاق‌ها
۴-۵-۱- نکات تکمیلی در خصوص اتاق خواب
۴-۵-۲- محل مناسب خواب والدین
۴-۵-۳- پنجره اتاق خواب
۴-۵-۴- الزامات آکوستیکی اتاق خواب
۴-۵-۵- الزامات حریق برای فضاهای اقامت در زیر زمین
۴-۶- آشپزخانه
۴-۶-۱- اندازه‌های الزامیآشپزخانه
۴-۶-۲- نکات تکمیلی در خصوص آشپزخانه‌ها
۴-۶-۳- لگن ظرفشویی (سینک)
۴-۶-۴- اجاق گاز
۴-۶-۵- یخچال
۴-۶-۶- موقعیت قرارگیری آشپزخانه در پلان
۴-۶-۷- الزامات آکوستیکی آشپزخانه
۴-۷- فضاهای بهداشتی
۴-۷-۱- اندازه‌های الزامیفضاهای بهداشتی
۴-۷-۲- نورگیری و تهویه فضاهای بهداشتی
۴-۷-۳- کفسازی و پوشش دیوار فضاهای بهداشتی
۴-۷-۴- نکات تکمیلی . . . فضاهای بهداشتی
۴-۷-۵- جانمایی لوازم بهداشتی در توالت
۴-۷-۶- جانمایی لوازم بهداشتی در حمام
۴-۷-۷- نکاتی در خصوص نصب لوازم بهداشتی
۴-۸- فضای رختشویی و اتوکشی
۴-۹- قرار گیری و جانمایی فضاهای مسکونی
۴-۹-۱- دسترسی به اتاق‌ها
۴-۹-۲- دسترسی به فضای بهداشتی
۴-۹-۳- کنترل دید در فضای مسکونی
۴-۹-۴- دسترسی به فضای نیمه باز
۴-۱۰-۱- پاسیو
۴-۱۰-۲- ضوابط نورگیری در زمین‌هایی . . .
۴-۱۰-۳- ضوابط نورگیری در زمین‌هایی . . .
۴-۱۰-۴- فاصله پنجره‌های واقع در یک پاسیو
۴-۱۰-۵- حیاط خلوت
۴-۱۰-۶- عمق نفوذ نور
۴-۱۰-۷- تامین نور سرایداری واقع در زیرزمین
۴-۱۱- فضاهای نیمه باز
۴-۱۱-۱- بالکن
۴-۱۱-۲- مهتابی (تراس)
۴-۱۱-۳- ایوان
۴-۱۲- كمدها
۴-۱۳- داکت
۴-۱۴- انباری‌ها
۴-۱۵- ضوابط معلولین
۴-۱۵-۱- ضوابط معلولین در آشپزخانه
۴-۱۵-۲- ضوابط معلولین در فضاهای بهداشتی
۴-۱۵-۳- الزامات معلولین در مورد پله ها
فصل پنجم: نظام سازه‌ای در ساختمان‌های مسکونی
۵-۱- الزامات سازه‌ای در پلان‌های معماری
۵-۲- وضعیت سازه در محل گشودگیهای سقف
۵-۳- وضعیت سازه در محل وجود اختلاف تراز در سقف
۵-۴- تعیین محل ستون‌ها
۵-۵- فاصله ستون‌ها
۵-۵-۱- عرشه فولادی
۵-۵-۲- دال بتنی
۵-۵-۳- سقف تیرچه
۵-۶- مراحل ستون گذاری
فصل ششم: الزامات ترس
۶-۱- الزامات ترسیمی ‌پلا‌‌ن‌ها
۶-۱-۱- دیوارها
۶-۱-۲- ضخامت خطوط
۶-۱-۳- نمایش درها
۶-۱-۴- اندازه‌گذاری و آکس بندی ستون‌ها
۶-۱-۵- ترسیم راه پله
۶-۱-۶- کدهای ارتفاعی
۶-۱-۷- نمایش چیدمان پارکینگ
۶-۱-۸- مشخص کردن فضاها با شما گذاری
۶-۱-۹-الزامات ترسیمیپلان بام و حیاط
۶-۱-۱۰- الزامات ترسیمی ‌بام‌های شیب‌دار
۶-۲- الزامات ترسیمی ‌برش
۶-۲-۱- کد‌های ارتفاعی
۶-۲-۲- ارتفاع موتورخانه
۶-۲-۳- اندازه گذاری
۶-۲-۴- نمایش آکس بندی ستون
۶-۳- الزامات ترسیمی نما
۶-۳-۱- کدهای ارتفاعی
۶-۳-۲- آکس بندی
۶-۳-۳- درپوش ها
۶-۳-۴- مصالح نما
۶-۳-۵- بازشوها
۶-۴- چک لیست ترسیم
فصل هفتم: تطبیق الزامات با طراحی
۷-۱-پلان زیر زمین
۷-۲-پلان طبقه همکف
۷-۳-پلان طبقات
۷-۴-پلان بام
۷-۵- برش
پیوست ۱: الزامات و استاندارد‌های بازشوها
پ-۱- ضوابط طراحی مدولار در و پنجره برای ساختمان
پ-۱-۲- الزامات بازشو‌ها براساس الزامات حریق
پ-۱-۳- بازشوها در ساختمان‌ها با مصالح بنایی
پ-۱-۴- الزامات صرفه جویی در مصرف انرژی در
پ-۱-۵- الزامات پدافند غیره عامل در خصوص پنجره‌ها . . .
پیوست ۲: حجم و نمای ساختمان
پ-۲-۱- الزامات حریق در خصوص نمای ساختمان
پ-۲-۱-۱- بام ساختمان باید متناسب . . .
پ-۲-۱-۲- الزامات واکنش در برابر آتش برای مصالح . . .
پ-۲-۱-۳- الزامات خاص برای کاربرد مصالح فوم پلیمری . . .
پ-۲-۲-۱- حجم و فرم کلی ساختمان
پ-۲-۲- الزامات صرفه جویی در مصرف انرژی . . .
پ-۲-۲-۲- جانمایی فضاهای داخلی
پ-۲-۳- الزامات پدافند غیره عامل در خصوص . . .
پیوست ۳: پلکان و جزئیات مربوط
پ-۳-۱- پله‌های قوسی
پ-۳-۲- پله‌های مارپیچ
پ-۳-۳- میله‌های دستگرد
پ-۳-۳-۱- ارتفاع
پ-۳-۳-۲- میله دستگرد میانی
پ-۳-۳-۳- قابلیت گرفتن میله دستگرد
پ-۳-۳-۴- پیوستگی
پ-۳-۳-۵- امتداد یافتن میله دستگرد
پ-۳-۳-۶- فاصله آزاد تا سطح مجاور
منابع و مآخذ کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی