مواد تشکیل دهنده کتراک چیست؟ (نکات ضروری استفاده از ترکیبات کتراک)
آیا می دانید کتراک و مواد تشکیل دهنده کتراک چیست؟ امروزه در معدنکاری، برای تخریب سنگ، ساروج و بتن از روش های بی سروصدا مانند کتراک استفاده می کنند. کتراک نوعی تخریب کننده غیر منفجره می باشد. از جمله ترکیبات کتراک می توان به اکسید کلسیم و سیمان پرتلند اشاره کرد. با مخلوط کتراک با آب به نسبت ۳ به ۱ باعث ایجاد دوغاب شده که داخل چال های از قبل حفر شده می ریزند و باعث قطعه قطعه شدن سنگ یا بتن می شود.
کتراک چیست؟
کتراک یک ماده تخریب کننده غیر انفجاری است که بدون آلودگی صوتی و هوا، باعث تخریب سنگ یا بتن می شود. کتراک به گونه ای است که اجسام سخت را به راحتی قطعه قطعه می کند که حتی ممکن است به وسیله دستگاه های سنگین امکان پذیر نباشد.
با ترکیب مواد تشکیل دهنده کتراک، به شکل دوغاب در آمده و در داخل چاه هایی از پیش حفاری شده می ریزند و بعد از گذشت زمان، دوغاب ریخته شده تا چندین برابر حجم خود منبسط شده و باعث تنش فشاری بالایی به دیواره های چال شده و در نهایت موجب شکسته شدن دیوار چال می شود.
مواد تشکیل دهنده کتراک چیست؟
معمولا دو ماده اصلی زیر را برای تشکیل کتراک استفاده می شود:
۱- اکسید کلسیم
اکسید کلیسم یکی از ترکیبات کتراک است که به عنوان آهک سوخته یا آهک زنده نیز شناسایی می شود. این ترکیب شیمیایی بسیار پرکاربرد است و ماده اصلی تشکیل دهنده آهک است. این ماده به شکل جامد در رنگ های سفید، قلیایی و کریستالی در دمای اتاق می باشد.
۲- سیمان پرتلند
یکی از مواد تشکیل دهنده کتراک، سیمان پرتلند است که پودریست از سنگ آهک و خاک رس تولید می شود. از این ماده که با ماسه، شن و سنگ مخلوط می شود، برای ساخت انواع ملات و بتن مورد استفاده قرار می گیرد.
از جمله دیگر مواد تشکیل دهنده کتراک می تواند موارد زیر نیز باشد:
- آلومینیا و سیلیک
- رزین ملامین
- آب
- گچ همی هیدرات
- فلورید کلسیم و سدیم
نکات استفاده از ترکیبات کتراک
برای استفاده از این ماده شیمیایی معمولا نسبت ۳ به ۱ استفاده می شود. یعنی ۳ کیلو کتراک را در یک کیلو آب مخلوط می کنیم و کامل به هم زده تا دوغاب تشکیل شود.
نکات قابل توجه عبارتند از:
- نسبت کتراک به آب باید ۳ به ۱ باشد
- کتراک را باید در ظروف پلاستیکی مخلوط کنید
- آب معمولی استفاده شود و درجه حرارت آب بین ۱۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد باشد
کتراک در کجا کاربرد دارد؟
این ماده تخریب کننده در موارد زیر کاربرد دارد:
- تخریب دیوارها، فنداسیون ها و در کل بتن های مسلح و غیر مسلح
- تخریب احجام بتنی ضخیم و سخره های سنگی
- استخراج معادن سنگ
- تخریب در زیر آب
- حفر تونل ها
- تخریب و دشمن ساروج
نحوه مصرف کتراک و نکات ضروری
برای استفاده از کتراک مراحل زیر را طی می کنیم:
- ترکیب مواد تشکل دهنده کتراک و تهیه دوغاب برای ارتفاع ۸۵% چال
- بسته شدن چال ها با گوه چوبی بعد از پرشدن با کتراک
- مشاده فعل و انفعالات کتراک بعد از ریخته شدن در چال و بیرون رانده شدن گوه ها
معمولا بین یک تا دو ساعت زمان برای نهایی شدن تاثیر نهایی لازم است و البته به سختی سنگ و بتن نیز بستگی دارد.
نکات ضروری در مصرف کتراک
در مصرف کتراک توجه به نکات زیر ضروری است:
- تا نیم ساعت پس از ریختن دوغاب در داخل چال بهتر است با پتک داخل چال کوبیده شود
- برای خریب بهتر باید عمق چاله ها بین ۸۰% تا ۹۰% ارتفاع سنگ با بتن باشد
- داخل چال ها باید کاملا تمیز و عاری از خاک و رطوبت باشد
- مخلوط کردن مواد تشکیل دهنده کتراک در سطل پلاستیکی و باید تا همگن شدن و بدون حباب بودن ادامه یابد
- برای مخلوط کردن مواد حتما از عینک و دستکش لاستیکی استفاده شود
- پس از ترکیب مواد حداکثر در فاصله بین ۵ تا ۱۰ دقیقه، ملات داخل چاله ریخته و کاملا پر شود
در پایان، مواد تشکیل دهنده کتراک چیست؟
کتراک یک ماده تخریب کننده غیر منفجره است که معمولا به صورت محلول در چال های حفر شده ریخته و باعث قطعه قطعه شدن سنگ یا بتن می شود. مواد تشکیل دهنده کتراک مخلوطی از اکسید کلسیم و سیمان پرتلند می باشد. برای ایجاد دوغاب باید نسبت کتراک به آب، ۳ به ۱ باشد.
سوالات متداول ترکیبات کتراک
مواد تشکیل دهنده کتراک چیست؟
این ماده تخریب کننده غیر انفجاری از اکسید کلسیم و کمی سیمان پرتلند معمولا ایجاد می شود.
چه نکاتی در ترکیبات کتراک باید رعایت شود؟
نسبت کتراک به آب باید ۳ به ۱ باشد. کتراک را باید در ظروف پلاستیکی مخلوط شود. آب معمولی استفاده شود و درجه حرارت آب بین ۱۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد باشد.
