واتراستاپ چیست؟ (آشنایی با انواع واتر استاپ)
در دنیای مهندسی عمران، عوامل زیادی وجود دارد که نتیجه ساخت و ساز را تحت تاثیر قرار می دهد. با دانلود کتاب های مهندسی عمران و مطالعه آن ها در می یابید که توجه به جزئیات اهمیت بالایی در بهتر شدن عملکرد سازه دارد. یکی از کارهای مهم و ساده که می تواند کیفیت و مقاومت سازه بتنی را به شدت بالا ببرد، واتر استاپ است. آیا می دانید علت استفاده از واتراستاپ چیست؟ Waterstop ها محصولاتی هستند که برای جلوگیری از نفوذ مایعات به درزها و مفاصل بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه با کاربرد واتراستاپ و انواع آن بیشتر آشنا خواهید شد.
آن چیزی که از سازه بتنی در برابر آب و مایعات دیگر محافظت می کند، واتراستاپ است!
واتراستاپ چیست؟
در پاسخ به این سوال که واتراستاپ چیست، باید گفت: واتر استاپ یا آب بند، یکی از عناصر مهم و کاربردی در سازه های بتنی است که به منظور جلوگیری از نشتی آب و مایعات دیگر به درزها و مفاصل بتنی استفاده می شود. واتر استاپ ها با توجه به ساختاری که دارند، طول مسیر آب را طولانی می کنند تا مایعات نتوانند به درزها و شکاف ها وارد شوند. به طور کلی واتر استاپ فارغ از جنسی که دارد در دو نوع تخت و حفره دار تولید می شود که نمونه های تخت برای درزهای اجرایی و نمونه های حفره دار در درزهای انبساطی به کار می روند.
دلیل استفاده از واتر استاپ چیست؟
به طور کلی دو نوع درز بتنی وجود دارد که محافظت نکردن از آن ها منجر به نفوذ مایعات به بتن و بروز مشکلات می شود و در نهایت عمر مفید ساختمان کاهش می یابد. درز اول، درز اجرایی نام دارد که در حین اجرا به دلیل سفت شدن بتن درون سازه های بتنی پدید می آید. درز دوم، درزهای انبساطی هستند که بعد از تکمیل ساخت، به دلیل انبساط یا انقباض حرارتی بتن و تنش های احتمالی مانند زلزله و … ایجاد می شوند.
چه جاهایی از Waterstop استفاده می کنیم؟ ( کاربرد واتراستاپ)
در پاسخ به این سوال که کاربرد واتراستاپ چیست، باید گفت: واتر استاپ در سازه های بتنی، لوله های بتنی، سدها و کانال ها، استخرها، فاضلاب ها و تونل های زیرزمینی با هدف جلوگیری از نفوذ مایعات به کار می روند.
انواع واتر استاپ (برای سازه های مختلف)
واتراستاپ ها با توجه به نوع کاربری، شرایط اجرایی و محدودیت های اجرا در جنس های مختلفی تولید می شوند. در ادامه با انواع واتر استاپ و کاربرد هر یک آشنا خواهید شد.
۱. واتر استاپ PVC یا لاستیکی
واتر استاپ PVC یکی از پرکاربردترین نمونه های Waterstop است که در میان شکاف و درز بتن نصب می شود. این ماده با قرار گرفتن در مفاصل بتنی، به عنوان یک لایه ضد آب می تواند از نفود مایعات به درون بتن جلوگیری کند. ضخامت این محصول با توجه به پهنای دیوار و فشار سازی، مشخص خواهد شد. لازم است بدانید واتراستاپ های پی وی سی در مدل های مختلفی تولید می شود که مناسب ترین آن با توجه نوع مفصل مورد نظر انتخاب خواهد شد. از دیگر مزیت های استفاده از واتر استاپ های pvc می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت جوش پذیری بالا
- نصب راحت
- خوش قیمت
- متنوع در طراحی
- متنوع در سایز
واتراستاپ های پی وی سی بیشتر در پروژه هایی که سازه در مجاورت مواد نفتی قرار دارد، به کار می روند، اما قابلیت استفاده برای درزهای اجرایی و انبساطی را دارند!
۲. کاربرد واتر استاپ هیدروفیلی
واتراستاپ های هیدروفیلی از پلیمرهای لاستیکی ساخته شده اند که در درزهای ثابت (اجرایی) کاربرد بیشتری دارند. درزهای ثابت به درزهایی گفته می شود که بر اثر عوامل اجرایی مانند قطع بتن ریزی ایجاد می شوند.
۳. واتر استاپ منبسط شونده بنتونیتی
این نوع واتراستاپ ها از بنتونیت سدیم ساخته شده اند. از ویژگی های بارز آن ها می توان به خاصیت ارتجاعی بالا و افزایش حجم اشاره کرد. شاید برایتان سوال شده باشد کاربرد این واتراستاپ چیست؟ از Waterstop بنتونیتی، برای آب بندی درزهای اجرایی غیر قابل پیش بینی و جاهایی که ضخامت بتن کم است، استفاده می شود. لازم است بدانید واتراستاپ های منبسط شونده بعد از تماس با رطوبت، تا ۴۰۰ درصد می توانند متورم شوند.
واتراستاپ های بنتونیتی از نظر ابعاد از واتراستاپ های PVC کوچکتر هستند و نصب آسان تری دارند.
۴. واتراستاپ فلزی
واتراستاپ های فلزی از نمونه های قدیمی و گران قیمت واتراستاپ هستند که امروزه با وجود نمونه های پی وی سی، کمتر استفاده می شوند. در پاسخ به این پرسش که علت کم طرفدار بودن نوع فلزی واتراستاپ چیست، می توان گفت: یکی از دلایل کاهش محبوبیت نمونه های فلزی واتراستاپ، گران بودن آن می باشد که توجیه اقتصادی ندارد.
انواع واتر استاپ از نظر نحوه جایگذاری
- واتراستاپ کفی تخت: از این واتر استاپ برای آب بندی درزهای اجرایی که در کف وجود دارند، استفاده می شود.
- واتر استاپ دمبلی تخت: کاربرد واتر استاپ دمبلی برای درزهای اجرایی که فشار استاتیکی بالایی را متحمل می شوند، می باشد.
- واتر استاپ کفی حفره دار: از این محصول برای آب بندی درزهای انبساطی کف استفاده می شود.
- واتر استاپ دیواری تخت: از واتر استاپ تخت دیواری به منظور قطع بتن ریزی و آب بندی درزهای اجرایی استفاده می شود.
- واتر استاپ دیواری حفره دار: برای آب بندی ژوئن ها و درزهای انبساطی از واتر استاپ های حفره دار استفاده می شود.
روش اجرای واتر استاپ
برای اتصال واتر استاپ ها ما دو روش پیش رو داریم: در روش اول که در برخی پروژها اجرا می شود، برای نصب واتر استاپ از چسب های صنعتی مخصوص استفاده می کنیم به این صورت که دو طرف واتر استاپ به چسب آغشته شده و روی هم قرار می گیرد. برای جذب کامل دو لایه واتر استاپ باید مدتی تحت فشار قرار گیرند.
در دومین روش اجرای واتر استاپ، از دستگاه اتو یا هویه برای اتصال Waterstop استفاده می کنیم. در این روش بعد از گرم کردن دو سر واتراستاپ و تبدیل آن ها به حالت مذاب، در کنار هم قرار می دهیم تا به یکدیگر متصل شوند.
مراحل اجرای واتر استاپ
بعد اینکه دانستید واتراستاپ چیستT باید به سراغ یادگیری مراحل اجرای صحیح آن برویم. به طور کلی برای هر قسمتی از سازه که دو بتن کنار یکدیگر قرار می گیرند ما باید از واتر استاپ استفاده کنیم. در ادامه مراحل نصب واتر استاپ به ترتیب بیان شده است:
- قرار دادن واتر استاپ در قسمت عرضی دیوار
- استفاده از چسب یا هویه برای متصل کردن واتر استاپ
- استفاده از گیره های مسی برای قرارگیری آن ها
نکات مهم در هنگام نصب واتراستاپ
- در زمان هایی که بتن ریزی طولانی می شود بهتر است از واتر استاپ در برابر نور خورشید محافظت کنید. چون تابش نور کارایی آن را کاهش خواهد داد.
- نصب واتر استاپ باید طوری باشد که زمان بتن ریزی به هیچ عنوان جابجا نشود، از همین رو باید از گیره ها برای مهار کردن آن ها استفاده کنند.
- نصب استاندارد به گونه ای است که یک دوم عرض واتر استاپ در مرحله اول و باقی در مرحله دوم بتن ریزی قرار می گیرد.
- در نصب واتراستاپ های حفره دار دقت کنید که حفره دقیقا روی درز قرار گیرد در غیر این صورت هیچ اثری نخواهد داشت.
- از سوراخ کردن واتراستاپ بپرهیزید چون ایجاد حفره کارایی آن را کاهش داده و امکان نفوذ مایعات به بتن وجود دارد.
در آخر، همه آن چیزی که باید در مورد واتراستاپ بدانید!
تا به این جا حتما متوجه شده اید، واتراستاپ چیست؟ Waterstop، ابزاری است که برای آب بندی درزهای سازه های بتنی، لوله های بتنی، سدها و غیره استفاده می شود. نکته حائز اهمیت در خرید واتر استاپ ها این است که نمونه مناسب با توجه به نوع مفصل، میزان فشار، میزان تماس با مواد شیمیایی، نوع سازه و … انتخاب شده و به درستی نصب شود تا بتواند از نفوذ مایعات جلوگیری کند. در نظر گرفتن دیاد طول، مقاومت کششی و میزان سختی نیز اهمیت بیسیاری در کیفیت آب بندی درزهای بتنی دارد. پیشنهاد می شود قبل از خرید واتر استاپ با انواع آن، شیوه اتصال و نکات مهم اجرا آشنا شوید. اگر نیاز به مطالعه دروس تخصصی درباره سازه های ساختمانی دارید، می توانید با مراجعه به رایان بوک، بهترین کتب علمی را خریداری کنید.
سوالات متداول
مزایای و معایب واتر استاپ چیست؟
از مزایای مهم واتراستاپ می توان به طول عمر بالا، انعطاف پذیری بالا، نصب آسان، مقاومت کششی بالا، مقاومت شیمیایی ایده آل و افزایش سختی بتن اشاره کرد. تنها ایرادی که واتر استاپ ها دارند این است که نمی توانند جلوی نفوذ بخار آب و رطوبتی که ممکن است از طریق ترک ها وارد شود را بگیرند.
نحوه عملکرد واتراستاپ چگونه است؟
واتر استاپ ها با وظیفه دارند طول مسیر مایعات را طولانی کنند تا آن ها نتوانند وارد درزهای بتن شوند.
