دانستنی های لازم در مورد سقف کرومیت در اسکلت فلزی

سقف هایی که در اسکلت فلزی به کار می روند، انواع مختلفی دارند که شامل کرومیت، کامپوزیت و عرشه فولادی می باشند. سقف کرومیت به دلیل مزایای فراوان، نسبت به سایر سقف ها بیشترین کاربرد را دارد. اما نکته حائز اهمیت در اجرای این سقف ها، رعایت قوانین موجود در کتاب مقررات ملی ساختمان است که با دانلود مبحث ۱۰ از این کتاب می توانید آن ها را مطالعه کرده و سقف کرومیت متناسب با قوانین ساختمانی را به درستی اجرا کنید. در این مقاله سعی داریم تا با نقش سقف کرومیت در اسکلت فلزی آشنا شویم.

سقف کرومیت در اسکلت فلزی

سقف کرومیت، یک نوع سقف تیرچه بلوک است که در آن از تیرچه های فلزی با جان باز استفاده می شود. این سقف دارای یکپارچگی و مقاومت بالایی است و چون قابلیت اجرای چند سقف همزمان را دارد، در نتیجه به لحاظ اقتصادی به صرفه بوده و مورد استقبال سازنده های مختلف قرار گرفته است. سقف های کرومیت را با نام تیرچه کرومیت نیز می شناسند، به همین دلیل گاه با سقف تیرچه بلوک اشتباه گرفته می شود. این دو نوع سقف، از لحاظ اجرا بسیار شبیه یکدیگر هستند اما تفاوت هایی با هم دارند که در زیر به آن ها اشاره می شود.

تفاوت سقف تیرچه بلوک و تیرچه کرومیت

تیرچه بلوک	تیرچه کرومیت
پاشنه تیرچه ها از بتن ساخته شده است.	پاشنه تیرچه ها از فلز ساخته شده است.
نیاز به شمع بندی و جک گذاری زیر سقف دارد.	نیاز به شمع بندی و جک گذاری زیر سقف ندارد.
تیرچه ها بتنی هستند.	تیرچه های فلزی به کار برده می شود.
سرعت اجرا پایین است.	به دلیل اجرا چند سقف همزمان، سرعت اجرا بالا است.
فاصله بین تیرچه ها ۵۰ سانتی متر است.	فاصله بین تیرچه ها ۷۰ سانتی متر است.

اجزای تشکیل دهنده سقف کرومیت

سقف کرومیت از اجزاء مختلفی ساخته شده که در زیر به صورت مختصر در مورد آن ها توضیح داده شده است.

۱. تیرچه فولادی با جان باز

تیرچه های فولادی از ۳ قسمت بال پایینی، اعضای قطری و بال بالایی تشکیل شده است.

بال تحتانی

از تسمه تشکیل شده و عملکرد کششی در این قسمت دارد. این قسمت باید فاقد هر گونه زنگ زدگی، انحنا و خمیدگی باشد زیرا باعث می شود عملیات جوشکاری به درستی انجام نشود و سقف از استحکام کافی برخوردار نباشد.

اعضای قطری

میلگردهایی است که به صورت اریب اجرا می شود. این بخش مقاومت لازم در مقابل فشار وارد شده به سازه را تامین می کند.

بال فوقانی

از نبشی، ناودانی و یا تسمه ساخته شده که در داخل یک بستر بتنی قرار می گیرد.

۲. میلگردهای حرارتی

میلگردهای به کار برده شده، بسته به نوع سازه متفاوت است. در سقف کرومیت به دلیل لزوم مقاومت در مقابل تنش های دمایی، از میلگردهای حرارتی استفاده می شود که به صورت عمود بر تیرچه ها در قسمت بالای سقف به کاربرده می شوند.

۳. بلوک های پرکننده

بلوک های استفاده شده در این قسمت همان طور که از نامش پیداست، صرفا جهت پر کردن فضای خالی استفاده می شود و هیچ نقشی در استحکام و مقاومت سازه ندارند. بلوک های استفاده شده، می توانند علاوه بر سفال از جنس های دیگری مانند سیمان یا پلی استایرن یا یونولیت هم باشد.

۴. کلاف عرضی

یکی دیگر از اجزای سقف کرومیت، کلاف عرضی است که عرض آن ها حداقل ۱۰ سانتی متر باید باشد و در آن دو میلگرد، با قطر ۱۲ میلی متر به کار می رود. در سقف های با دهانه کمتر از ۵.۵ متر، حداقل یک کلاف عرصی نیاز است و در دهانه های بزرگتر، تعداد کلاف ها بیشتر می شود. کلاف ها باید به نحوی قرار بگیرند که فاصله دو کلاف از یکدیگر، ۲.۵ متر بیشتر نباشد.

۵. بتن رویه

بعد از اجرای مراحل قبلی و قرار دادن تیرچه ها و بلوک ها، بتن ریزی انجام می گردد. این بتن، پس از رسیدن به استحکام مورد نیاز، می تواند با کمک تیرچه های فولادی با جان باز، فشار وارد شده بر سقف را تحمل کند.

مزایای سقف کرومیت

سقف کرومیت به دلیل مزایای زیادی که دارد در میان سازندگان بسیار رواج پیدا کرده است. این مزیت ها عبارتند از:

۱. کاهش وزن سقف

در مقایسه با سقف های تیرچه بلوک، در این نوع، از بتن کمتری استفاده می شود، در نتیجه وزن سقف کاهش پیدا می کند.

۲. تحمل وزن بالا

سقف کرومیت، در سازه های فولادی بزرگ مانند برج ها استفاده می شود چون قابلیت تحمل وزن های بالا را دارد.

۳. عدم نیاز به شمع بندی

تیرچه های استفاده شده در این نوع سقف، بدلیل اینکه در حالت ایستاده قرار دارند نیازی به شمع بندی ندارند و از طرفی به خوبی می توانند وزن بتن را تحمل کنند.

۴. افزایش سرعت اجرا

بزرگترین مزیتی که سقف کرومیت در مقایسه با سایر روش ها دارد سهولت کار و سرعت انجام آن است که در مدت زمان کوتاهی می توان این پروژه را اجرا کرد.

۵. اجرا چند سقف همزمان

با توجه به اینکه در اجرای این سقف به شمع بندی نیاز نیست، می توان چند سقف را به صورت همزمان اجرا کرد و در هزینه ها صرفه جویی بعمل آورد.

۶. یک دست بودن سقف و اسکلت

یکی از مزایای سقف های کرومیت این است که در در زمان اجرا، تیرچه های فلزی به اسکلت جوش داده می شود و سقف با اسکلت به صورت یک دست و یک پارچه در می آید و این مسئله در مقاومت سازه بسیار موثر است.

۷. انعطاف و مقاومت بالا

این سبک از اجرای سقف، مقاومت و استحکام بسیار بالایی دارد و دلیل آن هم به تغییر اندازه شکاف بین تیرچه و بتن مربوط می شود.

۸. سهولت اجرا داکت و کانال کشی

به دلیل اینکه فاصله میان تیرچه ها بین ۷۳ تا ۱۰۰ سانتی متر است در نتیجه فضای کافی برای قرار دادن داکت های مورد نیاز برای کانال کولر، لوله های تاسیسات، دودکش و… وجود دارد. از همین رو، نیازی به صرف هزینه اضافی برای ایجاد این کانال ها وجود ندارد.

سقف کرومیت مزایای بسیاری دارد که می توان به کاهش میزان بتن مصرفی، اجرای سقف کرومیت در دهانه های بالا، کم بودن میزان تنش در این نوع از سقف به دلیل مقاومت بالای آن و … اشاره کرد.

معایب سقف کرومیت

• نیاز به نیروهای متخصص
• نمایان شدن تیرچه ها در زیر گچ کاری

انواع سقف کرومیت

سقف های کرومیت در حالت های مختلف اجرا می شود. که شامل موارد زیر است:

۱. پلیمری

در این نوع سقف از بلوک های پلی استایرن نسوز استفاده می شودکه مصرف تیرچه را تا ۲۰ درصد و فولاد را تا ۷۰ درصد کاهش می دهد و این مسئله باعث ایجاد مزیت هایی می شود که در زیر به آن اشاره می شود:

• سبک سازی سازه
• سهولت اجرا
• کاهش هزینه ها
• پیوستگی مناسب گچ و خاک در زیر سقف ایجاد می شود.

۲. کامپوزیت

در این نوع از سقف از تیرچه های فولادی با جان باز استفاده می شود. بعد از قرار دادن ورق فولادی موج دار به عنوان عرشه و آرماتور بندی، عملیات بتن ریزی انجام می شود. مزایای این روش عبارتند از:

• کاهش وزن سقف
• سهولت اجرا ودر دسترس بودن اجزای تشکیل دهنده
• کاهش هزینه ها بدلیل کاهش مصرف تیرچه ها
• امکان اجرا در دهانه های بلند

۳. کاذب

سقف های کاذب از سال ۱۳۶۵ به شکل قطعات پلاستیکی به کار برده شد و در گذر زمان به دلایل مختلف از جمله گران بودن، عدم چسبیدن مناسب به گچ و خاک و …، استفاده از این نوع سقف محدود شد.

مراحل اجرای سقف کرومیت

سقف کرومیت را می توان مطابق مراحل زیر اجرا کرد

نصب تیرچه در دهانه

اندازه تیرچه ها باید در این مرحله به دقت محاسبه شود و در صورتی که بزرگتر از اندازه معمول باشد باید برش داده شود.

پرکردن فضای بین تیرچه ها

در اجرای کلاف عرضی از دو روش استفاده می شود: روش اول به این صورت است که از قالب های بتنی آماده برای قسمت زیر، و از میلگردهای به قطر ۱۲ میلی متر که بدون خم باشند، برای قسمت بالایی استفاده می شود.

در روش دوم یک میلگرد برای قسمت زیرین به بال های تحتانی جوش داده می شود و میلگرد بالایی را هم مثل روش اول به بالا بالایی جوش می دهند.

مش بندی

برای قالب بندی از تخته هایی با عرض ۱۲ تا ۲۰ سانتی متر، که دارای مقاومت بالا باشند استفاده می شود.

بتن ریزی

مرحله نهایی هم بتن ریزی یا بلوک چینی است که برای اجرای این مرحله نیاز به نیروی متخصص وجود دارد تا بتواند فضاهای خالی را به درستی با بلوک ها پر کرده و کمترین میزان فضای خالی باقی بماند.

نکاتی که در زمان اجرا باید دقت شود!

• تیرچه های به کار برده شده در زمان جوشکاری به علت حرارت نباید هیچگونه تابی بردارند.
• بلوک ها در اثر ضربه آسیب نبینند.
• تیرچه ها قبل از مرحله جوشکاری بررسی شوند تا بدون ایراد باشند.
• در زمان بتن ریزی به فضاهای خالی بین تیرچه ها دقت شود تا در اثر فضای زیاد مقاومت سازه کاهش پیدا نکند.
• جان تیرچه ها را به درستی با بتن پر کنند تا از لرزش سقف جلوگیری بعمل آید.
• بعد از بتن ریزی حتما عمل ویبره انجام شود تا بتن به تمام قسمت ها نفوذ کند و همه قسمت ها را پر کند.
• در صورت استفاده از بلوک های پلی استایرن حتما سطح آن با رابیتس پوشیده شود.
• در قسمت های اریب حتما از بلوک های متناسب استفاده شود و در صورت نیاز، بلوک ها را متناسب با سایز محلی که باید به کارگرفته شود برش دهند.

خطاهای اجرایی

با توجه به نحوه اجرای سقف های کرومیت، ممکن است مشکلاتی در طی روند اجرا ایجاد شود. در ادامه به طور خلاصه به برخی از آن ها اشاره می شود تا بتوانید جلوی برخی از زیان های احتمالی را بگیرید.

• استفاده از مواد اولیه نامرغوب
• ساخت تیرچه ها به صورت غیر اصولی
• جاری شدن نبشی فوقانی
• عدم اجرای کلاف میانی
• شکسته شدن یونولیت در زمان اجرا

به طور خلاصه

سقف های کرومیت یک نوع سقف با استحکام بالاست که در ساخت آن از تیرچه های فلزی با جان باز استفاده می شود. یکی از ویژگی های این نوع سقف ها، قابلیت اجرای همزمان چند سقف باهم است که این مسئله باعث کاهش هزینه های اجرایی می شود. سقف های کرومیت در اسکلت فلزی با انواع مختلفی از بلوک های پرکننده مانند بلوک های سیمانی، پلی استایرن (یونولیت)  و سفال ساخته می شوند.

اجزای تشکیل دهنده سقف کرومیت عبارتند از تیرچه فولادی با جان باز، میلگردهای حرارتی، بلوک های پرکننده، کلاف عرضی، بتن رویه که به تفصیل در مورد آن ها توصیح داده شد.

برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در زمینه سازه های بتنی و فلزی، می توانید به سایت رایان بوک مراجعه کنید.